اگر به یاد داشته باشید درمقالات قبل به معرفی A-GPS پرداختیم. از آنجاییکه بسیاری از افراد آن را با فناوری‌های مشابهی مثل LBS اشتباه می‌گیرند، تصمیم گرفتیم با نوشتن یک مقاله خوب به این ذهنیت پایان دهیم. احتمالاً تابحال در مکان‌هایی مثل پارکینگ‌ها و یا نقاط کور قرار گرفته‌اید. در چنین شرایطی قطعاً ردیاب‌ها به درستی کار نخواهند کرد و عملکرد جی‌پی‌اس دچار اختلال می‌شود. این مشکل در موارد بحرانی می‌تواند خیلی حاد باشد و بعید است که برای آن راهکاری به ذهن کسی نرسیده باشد! بله واضح است که راه‌حل آن فناوری است به اسم ال بی اس، پس شروع می‌کنیم.
مروری بر گذشته برای درک بهتر: اساس کار ردیاب
ما قبلا در مقاله ردیاب غول آخر امنیت به این موضوع کامل پرداختیم، اما برای درک بهتر فناوری LBS بد نیست خلاصه وار به آن اشاره کنیم. در اطراف زمین ماهواره‌های جی پی اس در حال چرخش‌اند و سیگنال‌های اطلاعاتی را به زمین می‌فرستند. گیرنده‌های GPS مثل ردیاب ماشین این اطلاعات را دریافت کرده و به کمک آن به محاسبه دقیق مکان کاربر می‌پردازند. حالا تصور کنید این گیرنده GPS در نقطه‌ای قرار دارد که با هیچ ماهواره‌ای ارتباط برقرار نمی‌کند و اطلاعاتی در دست ندارد. پس چاره کار چیست؟ بیایید به عقب برگردیم و از اول با هم شروع کنیم.
منظور از نقطه کور چیست؟
اگر بخواهیم از فناوری ال بی اس صحبت کنیم بهتر است قبل از هر توضیحی با هم بر سر یک تعریف از نقطه کور به توافق برسیم. نقطه کور به نقاطی گفته می‌شود که خارج از دسترس ماهواره‌ها باشد و هیچ آنتن مخابراتی در آن نقطه وجود نداشته باشد. نقطه کور دقیقاً همان جاییست ماهواره‌های قرار گرفته در مدار زمین نمی‌توانند هیچ سیگنالی را از جی‌پی‌اس به کار گرفته شده در دستگاه‌هایی مثل ردیاب دریافت کنند و موقعیت‌یابی مختل می‌گردد.
به صورت کلی تمام نقاطی که خارج از دسترسی ماهواره های جی پی اس باشند و به نوعی هیچ گونه آنتن مخابراتی در آن نقطه وجود نداشته باشد را نقاط کور می نامند. این مناطق گاهی پارگینگ های طبقاتی زیر زمینی هستند و گاهی هم اعماق اقیانوس هایی که هیچ کس به آن دسترسی ندارد.ر این شرایط ماهواره‌هایی که همیشه از روی GPS ماشین و سیگنال‌های ارسالی آن می‌توانستند مکان دقیق خودرو شما را پیدا کنند، دیگر به آن دسترسی ندارند. نقطه یا نقاط کور در واقع نقاطی خارج از دسترسی ماهواره هستند. زمانی که ماهواره‌های قرارگرفته در مدار زمین نمی‌توانند هیچ سیگنالی را از GPS یک ردیاب دریافت کنند، آن دستگاه در نقطه کور قرار گرفته است
وقتی سیگنالی وجود ندارد، ردیاب چطور کار می‌کند؟ (ال بی اس چیست؟)
ال بی اس (LBS) که به اسم سرویس مکان مبنا هم شناخته می‌شود، مخفف عبارت Location Based Service است و به معنی مکان دکل مخابراتی است. این فناوری زمانی وارد عمل می‌شود که هیچ سیگنالی بین جی پی اس و ماهواره ردوبدل نمی‌شود. اگر بخواهیم ساده‌تر بگوییم یعنی زمانیکه ردیاب نمی‌تواند موقعیت دقیق خودرو را تشخیص دهد، به واسطه این فناوری از پس موقعیت یابی بر‌می‌آید.
LBS چگونه عمل می‌کند؟ مقایسه LBS ،GPS ،A-GPS
اساس کار ردیاب و جی پی اس را که بالاتر گفتیم، اما باید بدانید زمانی که جی پی اس قادر به تشخیص ماهواره‌ها نیست و اطلاعاتی دریافت نمی‌کند، LBS کار خود را شروع خواهد کرد. در این شرایط ال بی اس شروع به ارسال سیگنال به نزدیکترین دکل مخابراتی اطراف خود کرده و پس از گرفتن اطلاعات لازم از این دکل‌ها موقعیت تقریبی خودرو را مشخص می‌نماید. تا به اینجا این داستان شبیه به کاری بود که A-GPS انجام می‌داد. اما این نکته را به خاطر داشته باشید که وظیفه A-GPS کمک برای به سرعت بخشیدن به موقعیت‌یابی در جی پی اس است و زمانی که جی پی اس از کار بیفتد کاری از دستش ساخته نیست. در حالیکه سرویس مکان مبنا اینطور نیست و زمانی کاربرد خواهد داشت که GPS نتواند موقعیت‌یابی کند.
تاریخچه سرویس مکان مبنا
موضوع سرویس مکان نما (LBS) از شرکت Ericsson-EuroPolitan در سال 1995 با فعالیت دو شخص به نام های Jorgen Johansson ، Timo Rantalainen شروع شد. اولین دستگاهی که با قابلیت خدمات LBS در سال 1999 وارد بازار شد، Palm VII نام داشت. با پیشرفت این فناوری ایده‌هایی مثل استفاده از ال بی اس برای خدماتی چون پیدا کردن دستگاه‌های خودپرداز، سینما، مراکز تفریحی و … مطرح شد. علاوه بر این اپراتورهای تلفن همراه بر اساس مکانی که شخص در آن قرار داشت، شروع به ارسال پیامک‌های تبلیغاتی برای رفتن به مکان‌های اطراف می‌کردند. خدمات پیشرفته‌تری که با کمک این تکنولوژی روی کار آمد friendzone نام داشت. از طریق این برنامه دوست‌یابی و یافتن افرادی که در نزدیکی شخص بودند، راحت بود. کم‌کم با پیشرفت سرویس مکان مبنا استفاده از آن در اسنپ و تاکسی‌های آنلاین باب شد. البته باید به این اشاره کرد که خدمات مبتنی بر LBS تنها برای پیدا کردن یک مکان خاص نیست. به طور مثال فروشندگان به کمک این قابلیت می‌توانند پیامک‌های تبلیغاتی ارسال کنند و تخفیفات یا پیشنهادات خود را به مشتریانی که در آن اطراف حضور دارند، اطلاع دهند. یعنی یک راه عالی برای جلب توجه افرادی که می‌توانند به راحتی به مشتری تبدیل شوند.
اجزای سرویس مکان- مبنا کدام است؟
سرویس مکان مبنا از اجزای مختلفی تشکیل شده که به طور کامل در تصویر زیر نمایان است. خب، ببینیم هر یک از این اجزا چه نقشی ایفا می‌کنند.
Mobile Devices (ابزارهای موبایلی):
ابزاری است که کاربر به وسیله آن درخواست خود را ارسال می‌کند. در این بخش برای نوع درخواست محدودیتی وجود ندارد و می‌تواند به شکل تصویر، متن،صوتی و… باشد.
2. Communication Network (شبکه ارتباطی):
این مولفه ارتباط بین کاربر و ارائه کننده سیستم را برقرار می‌کند. در حقیقت داده ها و درخواست‌های کاربر را به ارائه کننده تحویل داده و نتیجه را برمی‌گرداند.
3. Positioning Component (مولفه موقعیت یاب):
این سیستم برای ارائه سرویس به اطلاعات موقعیتی کاربر نیاز دارد. تعیین موقعیت کاربر می تواندبه کمک روش های مختلف تعیین موقعیت که در شبکه های بی سیم یا با استفاده از جی پی اس صورت می‌گیرد، انجام شود.
4. Service and Application Provider (ارائه کننده خدمات):
پس از ثبت و پردازش درخواست کاربر، نتیجه‌ی مورد نظر به کاربر ارائه خواهد شد. این نتیجه می‌تواند یک آدرس، تعیین محل و … باشد.
5. Data and Content Provider (فراهم کننده داده و محتویات):
ارائه دهندگان خدمت معمولاً تمام اطلاعات مورد درخواست کاربران را ذخیره و نگهداری نمی کنند. بنابراین اطلاعات پایه جغرافیایی و اطلاعات مکانی از آژانس های نقشه سازی یا شرکای تجاری و صنعتی درخواست می شود.
آیا فناوری ال بی اس بر روی تمام ردیاب‌ها وجود دارد؟
می‌توان گفت تقریباً در تمامی ردیاب‌ها این قابلیت به کار گرفته شده است. برخلاف تصور بعضی از افراد برای فراهم کردن موقعیت یابی در نقاط کور نیاز به خرید دستگاهی جداگانه نیست و در تمام ردیاب ها به کار گرفته شده است. ترکیب ال بی اس و جی پی اس یک ردیاب کارآ و قابل اعتماد با دقت بالا فراهم می‌کند که نمی‌توان دست رد به سینه آن زد!
چرا LBS به تنهایی کافی نیست؟
این روزها تکنولوژی جی پی اس و ردیاب ها بسیار پیشرفته‌تر از سابق هستند. به نحوی که سرعت، دقت و کیفیت آن‌ها به سطح مطلوبی رسیده است. در جی پی اس خودرو میزان خطای 1.5 متر قابل چشم پوشی است و این سطح از دقت عدد بسیار خوبی خواهد بود. اما زمانیکه ردیاب از قابلیت LBS برخوردار باشد، علاوه بر بالا بردن دقت و امنیت این امکان وجود داردکه در هر شرایطی ردیاب بهترین عملکرد را داشته باشد. نکته ای که وجود دارد این است که نمی‌توان از ال بی اس به عنوان یک مکان یاب دقیق یاد کرد. چرا که دقت این تکنولوژی به اندازه جی پی اس بالا نیست و ممکن است از 50 تا 300 متر خطا داشته باشد. پس در نتیجه بهترین حالت به کار بردن ترکیب آن با سیستم موقعیت‌یابی جی پی اس است.
تاثیر ال بی اس بر کسب و کار
استفاده از ال بی اس تنها به ردیاب‌ها محدود نیست. بسیاری از کشورهای پیشرفته از این فناوری در کسب‌وکارهای خود استفاد کرده و نتیجه‌ی خوبی هم می‌گیرند. همانطور که بالاتر توضیح دادیم، تصور کنید وارد منطقه‌ای شد‌ه‌اید و در همان لحظه رستورانی در اطرافتان پیشنهاد شگفت‌انگیز خود را به شما اطلاع می‌دهد. جالب نیست؟ چقدر احتمال دارد شما به عنوان کسی که تمایلی برای خرید نداشتید به یک مشتری تبدیل شوید و از فرصت استفاده کنید؟
- جلب توجه مشتریان اطراف شما
- روشی آسان برای اطلاع رسانی و تبلیغات
- امکان بهبود کسب و کار شما
از مزایایی است که LBS به همراه دارد.
کاربردهای ال بی اس دقیقاً چیست؟
از کاربردهای ال بی اس هرچه بگوییم کم است! بگذارید چند نمونه از این کاربردها را را با هم بررسی کنیم.
یابنده ماشین‌ها در شرایط سخت
بسیار از افراد به واسطه شغلی که دارند مجبور به تردد در جاده ها و مسیرهایی هستند که جی پی اس عملکرد خوبی ندارد و نقاط کور محسوب می‌شوند. این داستان بیشتر برای راننده های ترانزیت و یا ماشین‌های سنگین صدق می‌کند. امنیت و اطلاع داشتن از وضعیت این افراد مسئله مهمی است که با یک ردیاب بدون LBS محقق نمی‌شود. این فناوری زمانی نقش پررنگ تری خواهد داشت که ناوگان ها خودروهای خود را به امانت می‌دهند و بهتر از است از عملکرد و وضعیت راننده و ماشین مطلع باشند.
2. ردیابی دقیق اشخاص
ردیابی افرادی که مشاغل حساس و خطرناکی دارند بسیار مهم است. بیایید چند نمونه از این افراد را بشناسیم
آتش نشانان: گیر افتادن آتش نشان ها در حریق برای ما ایرانی ها اتفاق غیرقابل باوری نیست! حتما حادثه پلاسکو را به یاد دارید. همراه داشتن جی پی اس هایی که در نقاط کور بتواند عملکرد درستی داشته باشد می‌تواند جان آتش نشان ها را نجات دهد و از بروز حوادثی تلخ جلوگیری کند.
غواصان و دریا نوردان: غواصان زیادی هستند که برای کاوش‌ها و تحقیقات به عمق دریا و اقیانوس‌ها می‌روند. قطعا در زیر آب خطرات بسیاری ممکن است آن‌ها را تهدید کند. ضمن اینکه در اعماق دریا ممکن است جی پی اس برای ردیابی دقیق کافی نباشد. پس باید سرویس مکان مبنا وارد عمل شود تا راه نجات را آسان کند.
کارگران معدن: کارگران معدن به دلیل شرایط دشوار کاری خود مجبور هستند به اعماقی از زمین بروند که قطعاً نقطه کور محسوب خواهد شد. برای پیشگیری از بروز هر حادثه‌ای بهتر است این کارگران ردیاب‌هایی را با خود به همراه داشته باشند که تحت هیچ شرایطی عمکرد ضعیفی نداشته باشد و بتوان آنان را موقعیت یابی کرد.
پلیس ها: تعقیب وگریز پلیس ها مکان و محدودیت نمیشناسد. به خصوص پلیس‌هایی که در نقاط مرزی مشغول به خدمت هستند. در چنین شرایطی با داشتن ردیاب اتومبیل و یا ردیاب شخصی این امکان برای آن‌ها فراهم می‌شود تا در هر نقطه‌ای که باشند بتوان آنان را ردیابی کرد. این ماجرا برای خودروهای افراد خلافکار هم در عملیات پیچیده قابل اجراست.
3. پیدا کردن هواپیما
سقوط هواپیما گاهی در شرایطی اتفاق می‌افتد که پیدا کردن لاشه آن بسیار دردسرساز است و شاید آنقدر به طول بینجامد که برای هر نجاتی دیر شده باشد! وجود LBS ، این موقعیت‌یابی را بسیار آسان کرده است. حتی در نقاط کور و دورافتاده ای که هیچ جی پی اسی قادر به ارسال سیگنال نیست.
4. تعیین مسیر و یا مکان مورد نظر
به کمک این تکنولوژی اگر به کمک تلفن همراه خود در هر نقطه‌ای که جی پی اس عملکرد درستی ندارد، آدرسی را جستجو کنید دست خالی شما را بر نمی‌گرداند! این موقعیت‌یابی می‌تواند یک مکان خاص یا یک مسیر صحیح باشد که شما به دنبال آن هستید.
5. ردیابی دارایی و تجهیزات ارزشمند حتی در نقطه کور
برخی از وسایل ارزشمند به گونه ایست که می‌توان آن را در جعبه های فلزی حمل نمود و عملکرد جی پی اس را دچار اختلال کرد. پس چاره این کار وجود ال بی اس است که تحت تاثیر هیچ نقطه کوری قرار نمی‌گیرند.
و سخن آخر
امیدواریم در رابطه با تفاوت‌های سه تکنولوژی GPS، LBS و A-GPS شما را گیج نکرده باشیم! ردیابی در نقاط کور یکی از بهترین اتفاقاتی است که به کمک این فناوری مهیا شده است و نمی‌توان تاثیر آن را در دنیای امروز نادیده گرفت. ما سعی کردیم به ساده ترین حالت این موضوعات را در طی چند مقاله برای شما عنوان کنیم و به بررسی آن‌ها بپردازیم. در مقاله‌ی امروز فناوری سرویس مکان مبنا را شرح دادیم و چگونگی عملکرد و کاربردهای آن را با هم یاد گرفتیم. و اما شما! آیا تا به حال این تکنولوژی به کمک شما آمده است؟ حتماً نظرتان را برای ما بنویسید.
سوالات متداول💡
صادق رحمتی
خوب بود