کولر خودروهای امروزی اغلب طی یک فرآیند شیمیایی تبخیر و تصعید گاز، هوای اطراف را سرد می کنند. بروز برخی مشکلات در میزان سرمادهی کولر ماشین تاثیرگذار است و می تواند آن را حد زیادی کاهش دهد. در چنین مواقعی لازم است به سرعت نسبت به یافتن علت خرابی کولر اقدام نموده و آن را برطرف سازید. در مقاله پیش رو هدف ما بررسی کاهش گاز کولر خودرو به عنوان یکی از متداول ترین ایرادات کولر ماشین می باشد.
راه های تشخیص کاهش گاز کولر خودرو چیست؟
حتما تا به حال برایتان پیش آمده که پس گذشت مدتی از فصل تابستان، شاهد کاهش میزان سرمای کولر ماشین شده باشید. این اتفاق دلایل زیادی همچون رانندگی با گاز زیاد، شل شدن تسمه کولر، کثیف بودن رادیاتور، خرابی فن کندانسور، کم یا خالی شدن گاز کولر خودرو و … می تواند داشته باشد.
همان طور که گفتیم یکی از راه های تشخیص کم شدن یا خالی شدن گاز کولر کاهش حجم سرمای آن است. اما راه های دیگری هم برای تشخیص کم شدن گاز کولر وجود دارد. یکی از این راه ها که فنی هم محسوب می شود، بررسی گاز کولر به کمک گیج فشار سنج است. زمانی که گیج به ماشین متصل شود، امکان سنجش میزان گاز خودرو فراهم می گردد. اگر عدد فشار گاز از میزان توصیه شده کمتر باشد، لازم است گاز کولر را مجددا شارژ نمود.
چرا گاز کولر خودرو نشتی پیدا می کند؟
گاز مورد استفاده در کولر خودرو از گروه گازهای مبرد است. کاهش حجم این گاز در کولر ماشین طی عوامل مختلفی رخ می دهد. در ادامه به بررسی این عوامل خواهیم پرداخت.
1- زمان کارکرد کولر خودرو
هر قطعه مکانیکی پس از گذشت زمان و در اثر اصطکاک دچار فرسایش و آسیب می گردد. قطعات کولر خودرو مانند بست ها، لاستیک ها، لوله ها و … نیز از این قاعده مستثنی نیستند. گذشت زمان ممکن است باعث فرسایش لاستیک های آب بندی کولر و یا ترک برداشتن لوله های آن شود. در این مواقع شاهد نشت گاز کولر خواهیم بود. در کنار این موارد باید دانست که برخی از گازهای مبرد دارای خاصیت فراریت نیز هستند. در این صورت با گذشت زمان یک یا دو سال، ممکن است گاز کولر کاهش یابد.
2- عدم محبوس بودن قطعات کولر
کولر خودرو دارای یک سیستم یکپارچه در محفظه ای مشخص نیست. بلکه قطعات آن در قسمت های مختلف اتومبیل جایگیری شده اند. این اتفاق منجر به آسیب پذیر بودن این قطعات در اثر برخورد با مواد مزاحم و خورنده می شود. به طور مثال در فصل زمستان، نمک هایی که بر سطح جاده ها می ریزند، به آسانی با لوله های کولر ماشین برخورد کرده و آن را در طی زمان سوراخ می کنند. در اثر این اتفاق گاز کولر نشتی خواهد کرد.
3- نفوذ رطوبت به درون کولر خودرو
زمانی که یکی از قطعات کولر ماشین دچار خرابی می شود، رطوبت می تواند از طریق آن به درون کولر راه یابد. ترکیب رطوبت وارد شده با گاز مبرد، اسیدی خورنده ایجاد می کند. این اسید می تواند دیگر اجزای کولر را خراب نموده و موجب نشتی گاز کولر خودرو شود.
4- خسارت ناشی از عوامل جاده ای و تصادف
عبور خودرو از روی موانع جاده ای مانند گودال ها، سنگ های مزاحم و … منجر به آسیب کولر خودرو و متعلقات آن می گردد. در نتیجه اجزای آن اعم از بست ها، لوله ها، شلنگ ها و … دچار ترک یا سوراخ می شوند. گاز کولر خودرو از طریق این سوراخ ها و ترک ها دچار نشتی شده و حجم آن کاهش می یابد. تصادفات جاده ای نیز یکی دیگر از عوامل آسیب زا در کاهش گاز کولر ماشین می باشد.
علت خالی شدن گاز کولر ماشین چیست؟
مواردی که در قسمت قبل بیان کردیم می توانند موجب کاهش و افت فشار گاز کولر ماشین شوند. اما برخی مواقع شاهد تخلیه کامل گاز کولر هستیم. به طور مثال در زمان بروز تصادفات سنگین و وارد شدن ضربه ناگهانی به سیستم کولر، آسیب شدیدی در قطعات رخ می دهد. در پی این آسیب گاز کولر خودرو به طور کامل تخلیه می گردد. به طور کلی می توان گفت اگر آسیب وارد شده به سیستم کولر ماشین زیاد باشد و یا در طول زمان نسبت به رفع ایرادات آن اقدام نکنید. آسیب ها شدت یافته و گاز کولر به طور کامل تخلیه می شود.
روش های نشت یابی گاز کولر خودرو کدام اند؟
پیش از هر چیز باید بدانید، تمام مراحل عیب یابی نشت گاز کولر خودرو و راه های رفع آن تا زمان شارژ مجدد گاز کولر فرآیندی تخصصی است. به همین سبب باید از متخصصان و مکانیک های ماهر در این زمینه کمک بگیرید. با این وجود شاید دانستن روش های نشت یابی گاز کولر خودرو برایتان مفید و جالب توجه واقع شود.
راه های مختلفی برای شناسایی نشت گاز کولر خودرو وجود دارد که برخی از آن ها به صورت زیر است:
1- استفاده از لامپ فرابنفش
اغلب گاز های مبرد در کارخانه و زمان تولید، با رنگی خاص مخلوط می شوند. این رنگ ها در زیر نور سیاه یا همان نور فرابنفش قابل مشاهده هستند. به همین سبب با استفاده از یک لامپ فرابنفش می توان نشتی گاز کولر خودرو را شناسایی نمود.
2- شناساگر الکترونیکی
شناساگر الکترونیکی یکی از ابزارهای حرفه ای تعمیرکاران است که قادر به شناسایی بوی گازهای هالوژنه می باشد. از این رو اصطلاحا آن را اسنیفر یا بو کننده نیز می نامند. به وسیله این شناساگر می توان نشتی گاز کولر ماشین را تشخیص داد.
3- تست گاز نیتروژن
روش دیگری که تعمیرکاران کولر خودرو برای شناسایی محل نشت گاز کولر استفاده می کنند، تست نیتروژن نام دارد. در این روش ابتدا تمام گاز کولر تخلیه می شود. سپس گاز نیتروژن با فشار وارد سیستم کولر می گردد. در این حالت اگر کولر دارای نشتی گاز باشد، صدای هیس مانندی از محل نشتی شنیده می شود. به این ترتیب می توان محل نشت گاز کولر را شناسایی نمود.
4- استفاده از عامل تشخیص نشتی
در این روش محلول مخصوصی که حاوی یک عامل تشخیص نشتی باشد را به کمک یک اسپری بر روی تمام قسمت های کولر خودرو می پاشند. سپس هر قسمتی که دارای نشتی باشد، کف و حباب ایجاد خواهد کرد. به این ترتیب محل نشتی گاز کولر ماشین پیدا می شود. البته باید بدانید که از این راه کار تنها برای تشخیص نشتی های بزرگ و در دسترس می توان استفاده نمود.
راهکار رفع نشتی گاز کولر خودرو چیست؟
پس از این که محل نشتی گاز کولر خودرو را شناسایی نموده و میزان خرابی آن مشخص شد. باید نسبت به رفع آن اقدام نمایید. اگر محل نشتی دارای ترک یا سوراخ بزرگ باشد، بهتر است قطعه کاملا تعویض گردد. برای خرابی های کوچک می توان آن را تعمیر نمود. البته پیشنهاد می کنیم برای این کار از متخصصان کمک بگیرید تا احتمال خطا به حداقل برسد.
انواع گاز کولر خودرو کدام است؟
آیا می دانید گاز کولر ماشین از چه نوع گازی است؟ برای یافتن پاسخ این سوال با ما همراه باشید.
گاز مورد استفاده در کولر خودرو همان گاز به کار رفته در یخچال هاست. این گاز را به به نام گاز مبرد یا خنک کننده می شناسند. البته گازهای مبرد خود نیز دارای مدل های مختلفی به نام های R134a، R22 و R12 هستند. برای کولر خودرو باید از گاز استاندارد مناسب مدل ماشین استفاده نمود.
امروزه مکمل هایی نیز برای گاز کولر خودرو تولید شده اند، که به کمک آن ها می توان میزان خنک کنندگی کولر ماشین را افزایش داد. این مکمل ها که برخی آن را گاز تقویت کننده کولر ماشین نیز می نامند، در قالب کپسول طراحی می شوند. برای استفاده از این تقویت کننده باید از متخصصان کمک گرفته و آن را به درون کولر خودرو تزریق کرد.
بهترین برند گاز کولر خودرو چیست؟
برند های مختلفی در تمام دنیا تولیدکننده گازهای مبرد مورد استفاده در کولر ماشین می باشند. اما برخی از این برند ها کیفیت تولید بالایی در گاز مبرد مناسب برای کولر خودرو و یخچال دارند. برخی از بهترین برندهای سازنده گاز کولر ماشین شامل برندهای ایسکون (ISCON)، هانی ول (HONEYWELL)، گالکو (GALCO) و … می باشد.
جهت شارژ گاز کولر ماشین به چه وسایلی نیاز است؟
همان طور که گفتیم شارژ گاز کولر ماشین یک کار تخصصی است و باید توسط تعمیرکار حرفه ای صورت پذیرد. اما بخشی از مراحل اولیه آن را خود شخص نیز می تواند انجام دهد. وسایل مورد نیاز برای شارژ کولر خودرو شامل شلنگ مخصوص، رابط شلنگ، کپسول گاز یک کیلویی، گیج فشار سنج و گیج مانوفیلد می باشد.
مراحل شارژ گاز کولر ماشین به چه صورت است؟
شارژ گاز کولر ماشین می تواند طی دو حالت مختلف رخ دهد. حالت اول مربوط به زمانی است که کولر به طور کامل تخلیه گاز شده است. در این شرایط باید ابتدا سیستم وکیوم شده و از هر چه رطوبت و هوا است، تخلیه گردد. سپس اقدام به شارژ گاز کولر نمود. حالت دوم اما زمانی ایجاد می شود که کولر ماشین دچار افت گاز شده است. برای جبران این کمبود گاز کولر باید به دنبال شناسایی عامل نشتی گاز بروید. پس از رفع عامل نشتی گاز، زمان شارژ کولر خودرو فرا می رسد.
مراحل شارژ گاز کولر ماشین به صورت زیر است:
- ابتدا درون موتور جستجو کرده و لوله کولر و شیر آن (اصطلاحا والو کولر) را بیابید.
- حال باید درپوش شیر را که معمولا به رنگ آبی است، بردارید. سپس به کمک انگشت یا یک وسیله دیگر، شیر کولر را فشار دهید.
- اگر پس از فشار دادن شیر، گاز از آن خارج شد به این معناست که کولر خودرو تنها دچار افت گاز شده و باید آن را شارژ کنید. اما در صورتی که هیچ گازی از شیر خارج نشود، به معنای تخلیه کامل گاز کولر است.
- حال باید شلنگ گیج را به شیر وصل نموده و کمی پیچ شلنگ نزدیک به گیج را باز کنید. به این ترتیب هوای داخل شلنگ خارج می شود. توجه کنید به جز گاز مخصوص، هیچ گونه هوا یا رطوبتی نباید وارد سیستم کولر خودرو شود.
- در این مرحله باید شیر کپسول گاز را باز نموده و اجازه دهید مقداری گاز وارد سیستم شود. پس از آن شیر گیج را ببندید
- حال برای تست فشار گاز کولر، ماشین را روشن کنید. سپس کولر آن را هم روشن نموده و بر روی سرعت بالا بگذارید. اکنون عدد فشار سنج گیج را بخوانید. اگر این عدد بین 35psi تا 40psi بود، عملیات شارژ گاز به اتمام رسیده است.
- اگر عدد گیج فشار کمتر از میزان مجاز بود، مجددا دو مرحله قبل را تکرار کنید. اما در صورتی که عدد بیش از میزان مجاز بود، باید مقداری از گاز درون سیستم را خالی نمایید. این عمل به کاهش فشار بر روی کمپرسور کولر تاثیر می گذارد.
دستگاه مورد استفاده در شارژ گاز کولر ماشین
مراحلی که در بخش پیشین مطالعه نمودید، جهت شارژ گاز کولر به هنگام افت فشار است. اما زمانی که گاز کولر ماشین به طور کامل تخلیه می شود، باید به کمک دستگاه فول اتومات شارژ و تخلیه گاز کولر ، هوای درون آن را به طور کامل خارج می کنند. سپس می توان سیستم را وکیوم کرد. پس از این مرحله می توان همانند قسمت قبل به کمک دستگاه شارژ کولر دستی آن را گاز نمود و یا از همان دستگاه فول اتومات شارژ و تخلیه برای این کار استفاده نمود.
مقدار مجاز گاز کولر در ماشین های مختلف
میزان مجاز گاز کولر خودرو در ماشین های مختلف بر اساس نوع و مدلشان متفاوت است. به همین دلیل شما باید مقدار استاندارد گاز کولر تعیین شده از سوی کارخانه سازنده اتومبیلتان را بدانید. و همواره به همین اندازه کولر خود را شارژ گاز نمایید.
به طور مثال برای شارژ کولر 206 ، پژو پارس، پژو 405، کیا اسپورتیج، تویوتا هایلوکس III، سانتافه II و سوناتا V به ترتیب مقدار 650، 580، 510، 450، 850، 550 گرم گاز مبرد لازم است. برای این خودرو ها بهتر است از گاز نوع R134a استفاده کنید.
شارژ گاز کولر در گروه خودروهای پراید بر اساس مدل مدل کمپرسور و سازنده آن متفاوت است. به طور مثال برای شارژ کولر تیبا ساخته شده توسط شرکت سردساز خودرو (کمپرسور مدل FOTON)، بهتر است از 675 گرم گاز نوع R134a استفاده شود. اما برای شارژ کولر تیبا ساخت شرکت سندن (کمپرسور مدل SANDEN) توصیه می شود 550 گرم گاز به کار ببرید.
بهترین زمان برای شارژ کولر خودرو چیست؟
گاز کولر ماشین طی گذشت زمان ممکن است کاهش یابد. به همین دلیل باید طی دوره های مشخص آن را بررسی نموده و در صورت نیاز شارژ کنید. بهترین زمان برای شارژ کولر خودرو ابتدای فصل گرما است. در آغاز این فصل نیاز به کولر خودرو افزایش می یابد و به همین سبب باید آن را سرویس کنید. این کار کمک می کند از حداکثر توان کولر با فشار کمتری بر روی موتور خودرو بهره ببرید.
سخن پایانی
رانندگان به خوبی از این امر آگاه هستند که اگر در زمان مناسب برای سرویس کولر خودرو اقدام نکنند، میزان خنک کنندگی آن به شدت افت پیدا می کند. یکی از دلایل کاهش قدرت کولر ماشین در سرد کردن هوا، کاهش حجم گاز آن است. اغلب تعمیرکاران توصیه می کنند علاوه بر فصول گرم سال، در فصل های سرد نیز حداقل ماهی یک بار کولر خودرو روشن نمایید. زیرا خاموش بودن آن به مدت طولانی موجب افزایش خاصیت فراریت گاز مبرد شده و کولر دچار افت فشار گاز خواهد شد.
سوالات متداول💡
مهدی رمضانی
واقعا مفید بود
داو د دهقانی
ممنون از مطالبتون من گاز کولر شارژ کردم دوهفته بعد تو کمپرسور صدا ایجاد شده سرد هم نمیکنه علت چی میتونه باشه
Saji
کاز کولر باهم فرق داره برا پراید