پوسیدگی ماشین منجر به ایجاد ظاهری نازیبا بر بدنه خودرو می‌شود. این لکه‌های زنگ‌زدگی و قهوه‌ای، از ناخوشایندترین اتفاقاتی هستند که مالکان ماشین با آن روبه‌رو می‌شوند. اینجاست که به فکر راه چاره‌ای برای حل مشکل می‌افتند. به همین منظور تصمیم گرفتیم این مقاله از رادار را به بررسی علل زنگ زدگی ماشین و راه‌کارهای رفع پوسیدگی اختصاص دهیم.
پوسیدگی ماشین از چه سنی شروع می‌شود؟
در حالت کلی قاعده و قانونی برای زمان شروع پوسیدگی ماشین وجود ندارد. زیرا در بروز این اتفاق عوامل متعددی دخیل هستند که با آن‌ها در ادامه مقاله آشنا می‌شویم. البته دو عامل اصلی در ایجاد زنگ زدگی خودرو نقش دارند که عبارتند از آب و هوا و طول عمر ماشین. این دو عامل بیشترین تاثیر را در پوسیده شده خودرو به جای می‌گذارند. از این رو بهتر است برای پیشگیری از بروز این مشکل و کاهش تاثیر عوامل مخرب، چاره‌ای اندیشید.
آیا پوسیدگی ماشین به‌معنای پایان عمر آن است؟
اغلب افراد تصور می‌کنند شروع پوسیدگی در بدنه خودرو به معنای پایان عمر آن است. اما در واقعیت مسئله چنین نیست. بلکه با تشخیص زودهنگام این عارضه و تلاش برای گرفتن پوسیدگی ماشین می‌تواند عمر آن را طولانی‌تر کند. در نتیجه بهتر است با مشاهده اولین علائم پوسیدگی در خودرو به مکانیک ماهر مراجعه نموده و درصدد ترمیم آن برآیید.
عوامل موثر در پوسیدگی خودرو کدام‌اند؟
پوسیدگی خودرو به معنای زنگ زدن اجزا و قطعات فلزی آن است. زیرا آهن در مواجه با اکسیژن و آب، واکنش نشان داده و اکسید می‌شود. این پدیده اکسید شدن به شکل لکه‌های قهوه‌ای مایل به قرمز بر روی اجزای فلزی تشکیل شده و به مرور زمان منجر به خوردگی آن‌ها می‌شود. عوامل موثر در پیدایش این اتفاق عبارتند از:
1- شرایط آب و هوایی
زندگی در مناطق پربارش و یا حتی محیط‌های بسیار گرم می‌تواند منجر به پوسیدگی ماشین در کوتاه مدت شود. زیرا اجزای فلزی خودرو در مواجه با باران و برف، دچار واکنش‌های شیمیایی شده و زنگ می‌زنند. علاوه بر این نمک‌های مورد استفاده برای خرد کردن یخ‌های سطح جاده در فصل زمستان، روند زنگ‌زدگی را سرعت می‌بخشند. گرمای شدید هوا نیز می‌تواند امکان زنگ زدگی ماشین را بیشتر از قبل کند.
2- طول عمر خودرو
افزایش طول عمر خودرو معمولا با آسیب دیدن رنگ بدنه (پوشش محافظتی ماشین) همراه خواهد بود. کنده شدن یا ساییده شدن این پوشش محافظتی باعث می‌شود اجزای فلزی بدنه در معرض رطوبت قرار گیرند. از این رو احتمال زنگ زدن و پوسیدگی خودرو بیشتر خواهد شد.
3- سبک رانندگی
رانندگی بی‌ملاحظه به خصوص در مسیرهای خاکی، سنگ‌ریزه‌ای و یا گل و لای، احتمال پوسیدگی ماشین را افزایش می‌دهد. بنابراین به رانندگی که مجبور به عبور و مرور مداوم در مسیرهای این چنینی هستند، توصیه می‌شود تا حد امکان آرام و با طمانینه رانندگی کنند.
انواع حالات پوسیدگی ماشین
در حالت کلی ماشین‌ها در سه سطح مختلف دچار پوسیدگی می‌شوند که عبارتند از:
۱- پوسیدگی سطحی
اولین مرحله در پوسیدگی خودرو، پوسیدگی سطحی است. در این حالت خارجی‌ترین سطح ماشین دچار زنگ زدگی می‌شود. این اتفاق به شکل برآمدگی، لکه و حباب‌هایی روی رنگ بدنه خودرو بروز می‌کند. اگر در این زمان برای حل مشکل چاره‌ای بیاندیشید، کمترین هزینه را محتمل خواهید شد.
۲- پوسیدگی متوسط
برطرف نکردن پوسیدگی سطحی، خودرو را به مرحله پوسیدگی متوسط می‌رساند. در این مرحله بدنه و اجزای فلزی ماشین شروع به زنگ زدگی می‌کنند.
۳- پوسیدگی عمیق
پوسیدگی عمیق به مرحله‌ای گفته می‌شود که خورندگی خودرو اتفاق افتاده و به شدت مخرب است. این مسئله ناشی از بی‌توجهی رانندگان در برطرف کردن پوسیدگی سطحی و متوسط است. اگر خودرو شما وارد این سطح از پوسیدگی شده و به صورت عمقی زنگ زده است، تنها چاره تعویض قطعات آسیب‌دیده می‌باشد.
کدام بخش‌های خودرو در معرض پوسیدگی هستند؟
پوسیدگی می‌تواند در نقطه‌ای از بدنه خودرو پدیدار شود. علاوه بر این دیگر قسمت‌های فلزی ماشین نیز در معرض پوسیدگی هستند. در ادامه برخی از بخش‌های خودرو که بیشتر در خطر پوسیدگی قرار دارند را معرفی می‌کنیم:
- ریل‌های چهار چوب: این ریل‌ها در هر دو طرف ماشین و زیر آن قرار دارند. برای اطمینان از سلامتشان باید دقیقا زیر درب‌های هر دو سمت خودرو را بررسی کنید.
- زیر گلگیرها: یکی دیگر از قسمت‌های مستعد پوسیدگی در ماشین، زیر گلگیرها و درست بالای لاستیک است. این مشکل در خودروهای قدیمی که فاقد آستری کمانی هستند، بیشتر دیده می‌شود.
- اگزوز: قسمت انتهایی اگزوز از دیگر بخش‌های در معرض زنگ زدگی است. این محل معمولا در تماس با رطوبت از داخل و خارج ماشین است. به همین منظور باید به طور ماهانه مورد بررسی قرار گیرد.
- کف خودرو: این قسمت نیز به طور مداوم در معرض رطوبت بوده و معمولا دچار زنگ زدگی می‌شود. از این جهت پیشنهاد می‌کنیم هر چندماه یک‌بار کفپوش ماشین را برداشته و سطح کفی آن را بررسی کنید.
- درها و شیشه جلو: این قسمت‌ها نیز همواره با رطوبت در تماس بوده و احتمال پوسیدگی دارد. بررسی چهارچوب درها و شیشه جلو به طور مرتب می‌تواند از این اتفاق جلوگیری کند.
- سیستم تعلیق: نزدیک بودن سیستم تعلیق با لاستیک‌ها، آن را همواره در معرض رطوبت و خراشیدگی قرار می‌دهد. از این رو احتمال پوسیدگی آن بسیار زیاد است. برای پیشگیری از این مشکل بهتر است این قسمت را به طور مرتب از گل و لای و سنگ‌های جاده تمیز کنید.
راه‌کارهای پیشگیری از پوسیدگی ماشین
برای پیشگیری از پوسیدگی ماشین ، راه‌کارهایی وجود دارد که در ادامه با برخی از آن‌ها آشنا می‌شویم:
1- آبکشی و خشک‌کردن خودرو
اگر در شهرهای ساحلی با آب و هوای شرجی زندگی می‌کنید، پیشنهاد می‌کنیم هر روز پس از اتمام کارتان، ماشین را بشویید. این کار به از بین بردن گل و لای و آلودگی‌ها از سطح خودرو کمک کرده و از زنگ زدن آن جلوگیری می‌کند. البته به یاد داشته باشید که در پایان حتما ماشین را با پارچه خشک کنید.
2- استفاده از واکس یا موم مخصوص ماشین
واکس‌هایی در بازار وجود دارند که همچون یک لایه قدرتمند از رنگ ماشین محافظت می‌کنند. استفاده از این واکس (موم) به افزایش طول عمر خودرو کمک کرده و از زنگ زدگی آن جلوگیری می‌کند.
3- استفاده از روغن مخصوص
روغن مخصوص خودرو یا همان اسپری WD04 مانع از زنگ زدگی و پوسیدگی ماشین می‌شود. این اسپری، رطوبت را از میان لولاها و قسمت‌های دور از دسترس خودرو خارج کرده و به حفظ آن کمک می‌کند.
4- خشک نگه‌داشتن خودرو
اغلب افراد تصور می‌کنند با پارک کردن خودرو در پارکینگ‌های مسقف از خیس شدن آن جلوگیری کرده‌اند. در نتیجه انتظار پوسیدگی ماشین را ندارند. اما واقعیت امر این است که پارک کردن در پارکینگ مانع از رسیدن رطوبت به بدنه فلزی خودرو نمی‌شود. برای حل این مشکل می‌توانید از دستگاه رطوبت‌گیر هوا استفاده کنید.
مواد موثر در پیشگیری از پوسیدگی خودرو و محافظت از آن
در ادامه چند ماده محافظ را که در پیشگیری از پوسیدگی خودرو تاثیرگذارند، معرفی می‌کنیم:
1- چسب پایه قیر
چسب پایه قیر (Bitumen based mastic)، همان‌طور که از نامش مشخص است از قیر تهیه شده و ماهیتی چسبناک دارد. این ماده یکی از ارزان‌ترین محافظ‌های موجود در بازار است که از قطعات ماشین در مقابل رطوبت محافظت می‌کند. برای این کار تنها کافی است مقداری از چسب را بر روی قطعه مورد نظر قرار داد. البته استفاده از چسب پایه قیر معایبی نیز دارد. به طور مثال پس از مدتی این چسب در اثر ارتعاشات خودرو دچار پوست پوست شدن می‌شود. از این رو توصیه می‌شود پیش از استفاده از آن، سطح کار را کاملا تمیز و خشک نمایید. این چسب‌ها معمولا در قالب موم‌های محافظ خودرو و به صورت اسپری در بازار وجود دارند.
2- PVC
یکی دیگر از مواد محافظ در برابر رطوبت، PVC است. این ماده دوام بسیار بالایی داشته و به خوبی از بدنه خودرو در برابر عوامل پوسیدگی محافظت می‌کند. اما قیمت بالای آن سبب شده رانندگان به سراغش نروند. در واقع بیشتر شرکت‌های خودروسازی به استفاده از این ماده می‌پردازند.
3- مواد پایه روغنی
مواد پایه روغنی دارای خاصیت گرانروی بسیار پایینی هستند. آن‌ها به راحتی منافذ موجود در سطح را پر کرده و پوشش می‌دهند. به همین دلیل معمولا برای پوشاندن سطوح ناهموار و دارای ترک‌خوردگی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
4- مواد پارافینی
مواد پارافینی نیز از جمله محافظ‌هایی هستند که برای پیشگیری از پوسیدگی ماشین به کار می‌روند. مهم‌ترین مزیت این مواد، خاصیت الاستیکی آن‌ها پس از خشک شدن است. این ویژگی در بازه دمایی وسیعی ماندگار است. البته ایراد وارد بر مواد پارافینی مربوط به مقاومت کم آن‌ها در مقابل تنش‌های مکانیکی است.
چطور پوسیدگی ماشین را برطرف کنیم؟
با وجود تمام راه‌کارهای پیشگیری از پوسیدگی ماشین باز هم با گذشت زمان و بالا رفتن سن خودرو احتمال زنگ‌زدگی وجود دارد. اگر این زنگ زدگی را در زمان مناسبی تشخیص دهید می‌تواند با هزینه اندکی مشکل را برطرف کنید. اما در غیر این صورت شاید حتی نیاز به تعویض بدنه و قطعات آسیب دیده داشته باشید.
روش برطرف کردن پوسیدگی خودرو در خانه
در صورتی که پوسیدگی خودرو را در مراحل ابتدایی آن تشخیص دهید می‌توانید خودتان آن را برطرف کنید. البته برای این کار به ابزار و تجهیزات مخصوصی نیاز دارید. بنابراین می‌توانید ابزار مورد نیاز را تهیه نموده و پوسیدگی را رفع کنید. یا این اینکه به تعمیرکار مراجعه نموده و این کار را بر عهده او بگذارید.
ابزار و تجهیزات مورد نیاز
- سنگ جت و سنباده چتری هزارلا
- برس سیمی
- ژل اپوکسی فایبرگلاس
- پرکننده یا فیلر
- کاغذ سنباده در درجات مختلف (۸۰، ۴۰۰، ۶۰۰، ۱۰۰۰، ۲۰۰۰)
- سنباده بلوکی
- بتونه و رنگ آستری
- اسپری رنگ شفاف 2K
- کاغذ و نوار برای پوشاندن
- پولیش بدنه
- اسپریت معدنی
- پارچه و دستمال تمیز
1- حذف پوسیدگی‌ها
در قدم اول باید پوسیدگی‌ها را به کمک سنگ جت و سنباده چتری هزارلا حذف کنید. البته استفاده از کاغذ سنباده 80 و برس سیمی نیز کارساز است، هر چند کمی سخت‌تر خواهد بود. تراشیدن زنگارها را تا رسیدن به سطح آهن خالص و صیقلی ادامه دهید.
2- استفاده از ژل فایبرگلاس
ژل فایبرگلاس قادر به ایجاد یک ترمیم ساختاری با قدرت فولاد است. این ژل را با سفت‌کننده مخلوط کرده و به ناحیه سنباده شده فشار دهید. حدود 15 دقیقه بعد ژل سفت شده و پس از یک ساعت می‌توانید آن را سنباده بزنید.
3- سنباده اضافات ژل فایبرگلاس
پس از خشک شدن کامل ژل فایبرگلاس باید اضافات آن را با سنباده تمیز کنید. برای این کار از سنگ جت و سنباده چتری کمک بگیرید. توجه داشته باشید که قطر سطح مورد نظر باید نسبت به اطرافش کمتر بوده و کمی فرورفتگی داشته باشد. این قسمت در نهایت با فیلر صاف خواهد شد.
4- استفاده از فیلر
حال کمی فیلر را با سفت‌کننده مخلوط کرده و به کمک یک ابزار پخش‌کننده قابل انعطاف بر قسمت موردنظر بمالید. حال آن را تا جای ممکن صاف کرده و تمام سوراخ‌ها و خراش‌ها را بپوشانید.
5- سنباده زدن فیلر
در این مرحله باید با استفاده از سنباده 400، سطح فیلر را صاف و یک‌دست کنید. در صورت وسیع بودن سطح مورد نظر می‌توانید از سنباده بلوکی نیز کمک بگیرید. توجه داشته باشید که هیچ‌گونه موج یا برجستگی بر سطح باقی نماید. لازم به ذکر است که این مرحله نسبت به دیگر مراحل مهم‌تر بوده و باید زمان بیشتری را صرف آن کنید.
6- تمیز کردن به کمک اسپریت معدنی
پس از اطمینان از صافی فیلر، باید محل موردنظر را با پارچه تمیز و اسپریت معدنی از وجود هرگونه آلودگی یا روغن کاملا پاک کنید. حال کمی زمان دهید تا محل خشک شده و مجددا آن را با پارچه تمیز پاک کنید. این کار برای اطمینان از حذف هرگونه اثرانگشت، پرز، لکه روغن و ذرات گردوغبار است. عدم دقت در این مرحله منجر به ایجاد لکه، حفره یا موج پس از پایان کار می‌شود.
7- بتونه زدن
حالا زمان بتونه زدن به روی ناحیه ترمیم‌شده است. برای این کار بتونه را به صورت یک لایه نازک روی محل و حدود 2.5 سانتی‌متر از اطراف آن اسپری کنید. پس از گذشت چند دقیقه مجددا یک لایه سنگین‌تر از بتونه را روی محل اسپری نمایید.
8- سنباده زدن بتونه
در این مرحله باید محل ترمیم‌شده را مجددا با سنباده 400 مرطوب صاف کنید. این کار را تا حذف لبه‌های ایجاد شده در اطراف ناحیه موردنظر ادامه دهید. کمی صبر کرده و یک‌بار دیگر بتونه بزنید. حال با سنباده 600، بار دیگر سطح بتونه را صاف کنید.
9- اسپری کردن آستری
حالا می‌توانید رنگ آستری را روی محل اسپری کنید. این کار به ضخیم‌تر شدن لایه پوششی محافظ بدنه کمک می‌کند. پس از آن یک لایه ضخیم‌تر از پوشش شفاف محافظ را روی قسمت ترمیم‌شده اعمال نمایید.
10- سنباده زدن نهایی
بهتر است برای براق و صیقلی شدن محل مورد نظر، از یک سنباده 1000 یا 2000 مرطوب کمک بگیرید. ساییدن این قسمت را تا زمان صیقلی شدن سطح ادامه دهید.
11- اسپری کردن رنگ شفاف
برای ایجاد ماندگاری بیشتر می‌توانید در نهایت یک اسپری رنگ شفاف را روی محل مورد نظر اعمال کنید.
جنبه‌های ناخوشایند تعمیر پوسیدگی ماشین
هنگام تعمیر پوسیدگی ماشین ممکن است با مسائلی روبرو شوید که موجب دلسردیتان گردد. اما باید بدانید که رها کردن زنگ‌زدگی‌ها به حال خود می‌تواند قاتل خودروی شما باشد. از این رو باید چشم بر تمام جنبه‌های ناخوشایند این کار بسته و با دل و جان انجامش دهید. برای اینکه بهتر صحبت ما را درک کنید، ادامه این مقاله را از دست ندهید!
1- پوسیدگی خودرو همواره با بخش پنهانی همراه است!
یکی از مشکلات پوسیدگی خودرو، پنهان بودن فاجعه از دید رانندگان است. در واقع مشاهده یک پوسیدگی کوچک در ظاهر ماشین به معنای رخنه کردن آن به بخش وسیعی از بدنه است. اما این مسئله زمانی نمود پیدا می‌کند که شروع به تعمیر پوسیدگی نمایید.
دلیل این نوع پوسیدگی، نفوذ آب از درزهای کناری سقف به طرف رکاب‌ها و قوس چرخ‌های عقب است. طوری که ساختار داخلی خودرو دچار زنگ‌زدگی و خوردگی می‌شود.
2- احتمال ایجاد شک و تردید در زمان تعمیر پوسیدگی وجود دارد!
برخی از افراد خودرویشان را همچون فرزندشان دوست دارند. از این رو در زمان تعمیر پوسیدگی آن و مشاهده روال کار، دچار شک و تردید می‌شوند. زیرا برای حذف پوسیدگی‌ها باید از سنگ سمباده استفاده کرده و بخش بزرگی از بدنه ماشین را مورد عنایت قرار دهید.
3- هزینه‌های تعمیر پوسیدگی ماشین بیش از حد انتظار است!
متاسفانه برخی از تعویض‌کاران برای تعمیر پوسیدگی ماشین از فیلر استفاده می‌کنند. مشکل این انتخاب در طولانی مدت بروز پیدا می‌کند. بدیهی است پوشاندن حفره‌های زنگ‌زده با بتونه، روشی سریع است. اما در طول زمان این بتونه آب را به خود جذب کرده و مجددا به بدنه آسیب می‌رساند. در نتیجه پس از مدتی مجددا باید برای تعمیر پوسیدگی اقدام کنید. در نتیجه هزینه‌های زیادی روی دستتان باقی می‌ماند.
4- استفاده از پانل‌های آماده، هماهنگی بدنه را بهم می‌ریزد!
گاهی شاهد استفاده از پانل‌های آماده برای تعمیر قسمت‌های زنگ‌زده و پوسیده ماشین هستیم. اما این پانل‌ها هیچ‌وقت به گرد پای قطعات اصلی خودرو نمی‌رسند. از این رو در پایان کار شاهد عدم هماهنگی میان بدنه اصلی خودرو با قسمت‌های تعویض شده هستید.
5- تا چندین هفته باید ظاهر ناخوشایند خودرویتان را تحمل کنید!
اگر قصد دارید خودتان برای تعمیر پوسیدگی ماشین دست به کار شوید، باید بدانید که احتمالا این کار مدتی طول می‌کشد. به خصوص اگر در طول هفته فرصت کافی نداشته و تنها آخر هفته‌هایتان را به انجام آن اختصاص دهید.
سخن پایانی
مشکل پوسیدگی ماشین چیزی است که اغلب رانندگان حداقل یک‌بار تجربه کرده‌اند. اما دانستن شیوه صحیح برخورد با این مشکل و سرعت عمل در تعمیر آن، مسئله‌ایست که اغلب نمی‌دانند. در این مطلب توضیحی جامع و کامل در رابطه با راه‌کارهای تعمیر پوسیدگی خودرو و نشانه‌های تشخیص آن ارائه دادیم. با خواندن آن‌ها می‌توانید در مواقع بروز مشکل، تصمیم درستی اتخاذ نمایید.