تنظیم باد لاستیک ماشین یکی از کارهای مهمی است که به صورت هفتگی باید انجام شود. تنظیم کردن باد موجب حرکت بهتر و کنترل بیشتر روی خودرو می‌شود. ضمن این‌که مصرف سوخت نیز بهینه می‌شود. اما متاسفانه بسیاری از رانندگان این کار را جدی تلقی نکرده و از کنار آن بی‌توجه عبور می‌کنند. در نتیجه در طول زمان از عدم شتاب و سرعت لازمه خودرو و یا کنترل نامناسب آن شکایت می‌کنند.
برای شناخت بیشتر نسبت به فواید و مزایای تنظیم باد لاستیک ماشین ادامه این مقاله از رادار را بخوانید.
تنظیم باد لاستیک در عملکرد خودرو چه تاثیری دارد؟
حفظ میزان صحیح فشار باد در لاستیک تاثیر فوق‌العاده‌ای در عملکرد خودرو و افزایش عمر مفید تایرها دارد. در ادامه برخی از تاثیرات تنظیم باد لاستیک ماشین را بیان می‌کنیم:
- بهبود مصرف سوخت خودرو و کنترل و هندلینگ بهتر حرکت ماشین
- بهبود دقت فرمان و کنترل راحت ماشین هنگام پیچیدن
- افزایش طول عمر مفید تایرها به خصوص در زمان حرکت در مسیرهای ناهموار و پیچها
- جلوگیری از لاستیک سایی و حفظ فرم و ظاهر دایره شکل تایرها
- کنترل اصطکاک جنبشی تایر و پیشگیری از بالا رفتن بیش از حد حرارت آن
- جلوگیری از ترکیدن لاستیک در اثر فشار زیاد وزن خودرو
- دفع ضربه‌های جاده و ایجاد حرکتی روان و نرم در ماشین
علت اهمیت تنظیم باد لاستیک ماشین چیست؟
اگر فشار باد تایر در خودرو مناسب نباشد، دقت فرمان پایین آمده و رانندگی سخت خواهد شد. این مسئله می‌تواند اتفاقات ناگواری برای راننده و سرنشینان ماشین به همراه داشته باشد. از این رو توصیه می‌شود تنظیم باد لاستیک ماشین را جدی گرفته و هیچ‌گاه از آن غافل نشوید.
برای درک بهتر اهمیت تنظیم باد در تایرهای خودرو ادامه این مطلب را از دست ندهید:
1- رانندگی با لاستیک‌های کم باد بسیار خطرناک است!
زمانی که لاستیک‌های خودرو کم باد باشند، هنگام رانندگی تماس بیشتری با سطح زمین خواهند داشت. در نتیجه اصطکاک تایرها بیشتر شده و لاستیک در زمان کوتاه‌تری فرسوده می‌شود. از این رو با گذشت زمان، لاستیک‌ها دیگر طاقت نیاورده و به طور ناگهانی می‌ترکند. حال تصور کنید این اتفاق در زمان حرکت با سرعت بالا رخ دهد. در این شرایط خطر واژگونی ماشین بسیار زیاد خواهد بود.
فرسوده شدن لاستیک‌ها بر عملکرد سیستم تعلیق خودرو نیز تاثیر منفی می‌گذارد. طوری که احتمال کشیده شدن ماشین به یک سمت جاده را افزایش داده و رانندگی پرخطری ایجاد می‌کند.
2- رانندگی با لاستیک پُر باد نیز خطرآفرین است!
بسیاری از رانندگان بر این باورند که لاستیک پُر باد، عملکرد خودرو را بهبود می‌دهد. اما باید بدانید که در این شرایط لاستیک‌ها نسبت به حالت استاندارد تماس کمتری با سطح جاده دارند. در نتیجه چسبندگی کمتر و عملکرد ضعیف‌تر سیستم تعلیق را به دنبال خواهد داشت. این مشکل زمانی بیشتر نمود پیدا می‌کند که جاده خیس یا یخ‌زده باشد. در این زمان احتمال از دست دادن کنترل ماشین بالا بوده و حوادث ناگواری در کمین خواهد بود.
3- افزایش احتمال ترکیدن لاستیک
یکی دیگر از دلایل اهمیت تنظیم باد لاستیک ماشین، پیشگیری از ترکیدن تایرهاست. زمانی که فشار باد در لاستیک بیش از مقدار مجاز و یا کمتر از آن باشد، فشار زیادی به تایر وارد خواهد شد. در نتیجه اصطکاک جنبشی افزایش یافته و دمای تایرها بالا می‌رود. این مسئله در برخی مواقع منجر به ترکیدن لاستیک شده و خطر واژگونی ماشین را به همراه دارد.
4- افزایش عمر تایر با استفاده از باد نیتروژن
امروزه استفاده از باد نیروژن به جای بادهای معمولی برای لاستیک‌های خودرو بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته است. علت این امر در بهبود عملکرد تایرها، افزایش عمر مفید آن‌ها و همچنین کنترل بیشتر بر مصرف سوخت است.
به طور معمول قیمت باد نیتروژن کمی بیشتر از بادهای معمولی است. اما مزایای آن در کنار بالا رفتن عمر تایرها موجب شده، رانندگان به استفاده از آن روی آورند. علاوه بر این کاهش مصرف سوخت در خودرو نیز موجب کاهش آسیب‌های محیط‌زیستی نیز می‌شود. ضمن این که گاز نیتروژن قابل اشتعال نبوده و خطر آتش گرفتن ماشین نیز کمتر خواهد شد.
علل کم شدن باد لاستیک ماشین چیست؟
شاید از خود بپرسید که چرا پس از مدتی باد لاستیک ماشین کم می‌شود؟
علت این اتفاق می‌تواند به شرایط آب و هوایی و وضعیت جاده‌ها مربوط باشد. در واقع زمانی که دمای هوا و شرایط جوی متغیر باشد، حجم باد لاستیک‌ها نیز در اثر کاهش و افزایش دما، تغییر می‌کند. در نتیجه احتمال کم شدن باد تایر وجود دارد.
از جمله دیگر دلایلی کم شدن باد لاستیک ماشین می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- افزایش و کاهش سرعت‌های ناگهانی در خودرو
- توقف‌های ناگهانی با ماشین
- عبور از چاله‌چوله‌های خیابان به خصوص با سرعت بالا
- خراب شدن والو تایرها
عدم تنظیم باد لاستیک ماشین چه مشکلاتی ایجاد می‌کند؟
قطعا عدم تنظیم باد لاستیک ماشین مشکلات و خطرات زیادی برای خودرو و رانندگان به وجود می‌آورد. از جمله این مشکلات می‌توان موارد زیر را نام برد:
- کشیده شدن فرمان به یک سمت جاده یا خیابان
- ساییده شدن آج‌های بیرونی لاستیک و مشکلات ناشی از لاستیک‌سایی
- بالا رفتن دمای لاستیک‌ها و افزایش احتمال ترکیدگی آن‌ها
- تغییر شکل ظاهری و بدفرم شدن تایرها
- پوسته‌پوسته شدن و ترک خوردن لاستیک
- افزایش مصرف سوخت در خودرو
بروز تمام این اتفاقات، هزینه‌بر بوده و ایمنی ماشین را نیز تهدید می‌کند. از این رو توصیه می‌کنیم به طور مرتب باد لاستیک‌های خودرویتان را بررسی کنید.
منظور از تنظیم باد زمستانی و تابستانی چیست؟
حتما عبارت تنظیم باد زمستانی و تابستانی به گوشتان خورده است. اما منظور از این عبارت چیست؟
1- تنظیم باد لاستیک در زمستان
همان‌طور که در ابتدای این مقاله نیز عنوان کردیم، تغییرات آب و هوایی در میزان باد تایر خودرو تاثیر می‌گذارد. بنابراین باید مطابق فصل و دمای هوا، درجه تنظیم باد لاستیک ماشین را کمی تغییر داد. در زمستان به دلیل کاهش دما، هوای درون لاستیک‌ها فشرده‌تر می‌شود. در نتیجه باید کمی باد بیشتر وارد تایرها کرد تا ظاهر دایره شکل آن حفظ گردد. به طور مثال درجه تنظیم باد لاستیک پراید در زمستان متفاوت از درجه آن در تابستان و هوای گرم است.
2- تنظیم باد لاستیک در تابستان
زمانی که هوا رو به گرمی می‌رود، دمای هوای درون لاستیک‌ها نیز رو به بالا می‌رود. در نتیجه اصطکاک جنبشی آن افزایش یافته و احتمال ترکیدن تایر زیاد می‌شود. با تنظیم صحیح باد لاستیک‌ها برای فصل تابستان می‌توان از این اتفاق پیشگیری نمود.
معمولا در فصل تابستان با هر 10 درجه افزایش دمای هوا، فشار باد تایر تا 1psi بالا می‌رود. حال تصور کنید با افزایش دما تا 40 درجه در تابستان، فشار باد لاستیک ماشین تا چه اندازه بیشتر خواهد شد؟
بهترین زمان برای تنظیم باد لاستیک ماشین چه وقت است؟
زمان تنظیم باد لاستیک ماشین نیز از موارد مهمی است که باید به آن دقت داشته باشید. در واقع اگر در زمان مناسبی برای این کار اقدام نکنید، ممکن است تنظیم فشار باد تایر دقیق نباشد. به همین منظور توصیه می‌شود برای تنظیم باد تایرها ابتدا خودرو را پارک کرده و به مدت 2 تا 3 ساعت صبر کنید. سپس تنظیم باد بزنید. زیرا زمانی که مسافت طولانی‌ای رانندگی کرده‌اید، دمای هوای لاستیک‌ها بالا رفته و فشار باد آن بیشتر از اندازه واقعی است. در نتیجه تنظیم باد تایر به درستی انجام نخواهد شد.
نکته دیگر در رابطه با تنظیم باد لاستیک زاپاس است. بهتر است این لاستیک را کمی بیشتر از مقدار استاندارد باد کنید. زیرا به سبب استراحت طولانی، فشار باد آن بیش از اندازه کاهش یافته است.
بهترین زمان برای مراجعه جهت تنظیم باد لاستیک ماشین نیز به صورت زیر است:
- هر 30 روز یک‌بار
- با هر بار تغییر دمای هوا به مقدار 10 درجه سانتی‌گراد یا بیشتر
واحد سنجش فشار باد لاستیک ماشین چیست؟
برای سنجش فشار باد لاستیک ماشین، واحد به نام psi وجود دارد. فشارسنج‌های موجود در آپاراتی‌ها معمولا با همین واحد (یکا) کار می‌کنند. البته در برخی ماشین‌ها ممکن است از واحد بار یا کیلو پاسکال نیز استفاده شود. به طور کلی هر کیلو پاسکال (Kpa) معادل 0.145038 psi است. هر یک بار (Bar) نیز معادل 14.5038 psi می‌باشد.
میزان مناسب فشار باد لاستیک در انواع خودرو
معمولا در کارخانه‌ها میزان مناسب فشار باد لاستیک را بر روی جداره آن درج می‌کنند. این عدد بر اساس توانایی تایر، فشار وزن خودرو مربوطه و مواردی از این دست محاسبه شده است. به طور مثال درجه مناسب برای تنظیم باد لاستیک پراید متفاوت از سمند، پژو، ال90، توسان، پاترول و … است. از این رو باید هنگام مراجعه برای تنظیم باد لاستیک ماشین مطابق عدد درج شدن روی تایر، آن را باد کنید. به این ترتیب بهینه‌ترین عملکرد را در خودرو و تایرهای آن مشاهده خواهید نمود.
نحوه بررسی باد لاستیک خودرو
برای تنظیم کردن باد لاستیک‌ها در بهترین حالت باید پیش از مراجعه به تنظیم باد، اقدامات زیر را انجام دهید:
1- از سرد بودن لاستیک‌ها مطمئن شوید.
داغ بودن لاستیک‌ها به معنای عدم تنظیم درست باد است. زیرا PSI توصیه شده توسط تولیدکنندگان، مناسب تایرهای سرد و خنک است. بنابراین باید پیش از شروع تنظیم باد، کمی صبر کنید تا لاستیک‌ها خنک شوند. حداقل زمان برای خنک شدن تایرها، حدود 2 تا 3 ساعت است.
2- مطابق PSI توصیه شده خودروساز عمل کنید.
برای تنظیم باد لاستیک ماشین از PSI توصیه شده توسط خودروساز استفاده نمایید. برای اطلاع از این عدد باید به دفترچه راهنمای خودرو مراجعه نمایید. معمولا PSI برای لاستیک‌هایی جلویی متفاوت از لاستیک‌های عقبی است.
3- فشار باد لاستیک را با فشارسنج اندازه بگیرید.
درپوش والو را برداشته و فشارسنج را روی دهانه آن بگذارید. به اندازه‌ای آن را فشار دهید تا صدای خروج باد قطع شود. حدود 1 تا 2 ثانیه صبر کنید تا فشار باد لاستیک را به طور دقیق اندازه‌گیری کرده و نشان دهد. اگر مقدار فشار باد تایر مناسب نبود، باد لاستیک را تنظیم نمایید.
چطور فشار باد لاستیک ماشین را تنظیم کنیم؟
برای تنظیم فشار باد لاستیک ماشین باید مطابق روال زیر عمل کنید:
- کمپرسور هوا را روشن کرده و ماشین را طوری پارک کنید که به چهار چرخ آن دسترسی داشته باشید.
- درپوش والو (والف) و یا همان سوپاپ‌های هوای لاستیک را بردارید.
- محل اتصال شلنگ کمپرسور را در سوپاپ (والو) لاستیک فشار دهید.
- در این زمان صدای باد شدن لاستیک را خواهید شنید. چند ثانیه در همین وضعیت صبر کنید تا تایر باد شود.
- شلنگ را از لاستیک جدا کرده و فشارسنج را به والو متصل کنید.
- اگر فشار باد لاستیک ماشین همچنان کم است، مجددا شلنگ کمپرسور را متصل کرده و تایر را باد کنید. اما در صورت زیاد بودن مقدار باد، فشارسنج را کمی فشار دهید تا مقداری از هوای لاستیک خارج شود.
- مجددا اندازه باد لاستیک را بررسی کنید. در صورت مناسب بودن فشار باد تایر، به سراغ بقیه لاستیک‌ها بروید. پیش از این کار درپوش والف را سرجایش بگذارید.
سخن پایانی
مهم‌ترین مشخصه در یک خودروی خوب، ایمنی آن است. بخشی از این ایمنی توسط کارخانه سازنده و با انجام محاسبات دقیق صورت می‌پذیرد. اما بخش دیگر آن در گرو نگهداری صحیح و اصولی ماشین است. تنظیم باد لاستیک ماشین یکی از کارهای مهم در نگهداری خودروست که بی‌توجهی به آن خطرات زیادی به همراه دارد. تنظیم بودن باد تایرها به معنای بهینه‌سازی مصرف سوخت، سواری نرم و روان خودرو، هندلینگ و کنترل بیشتر به خصوص در پیچها و … است.
اگر سوالی در زمینه تنظیم باد لاستیک خودرو دارید که در این مقاله به آن پاسخی ندادیم، در بخش نظرات با ما در میان بگذارید!
مهران
سر پیچها به شدت ماشینم به سمتی که فرمون و میپیچوندم کشیده میشد و اصلا خودرو تعادل سابق و نداشت که متوجه شدم فشار باد لاستیک به شدت کم شده.
علی ذوالفقاری
بسیارمفید