دوربین خودرو یکی از تجهیزاتی است که با پیشرفته شدن صنعت ماشین‌سازی، مورد توجه رانندگان قرار گرفت. امروزه برخی خودروها به طور پیش‌فرض دارای دوربین هستند. اما در بیشتر مدل‌ها، دوربین وجود نداشته و بعدتر توسط مالک به آن اضافه می‌شود.
برای آشنایی بیشتر با دوربین ماشین و کاربردهای آن در زمان رانندگی، ادامه این مقاله از رادار جی پی اس را بخوانید.
دوربین خودرو چیست؟
دوربین خودرو (Dash Cam)، نوعی دوربین کوچک است که در هر جایی از ماشین می‌تواند نصب شود. این دوربین معمولا دارای یک یا دو لنز بوده و اتفاقات پیرامون خودرو را به صورت ویدئو ضبط می‌کند. از جمله مهم‌ترین کاربردهای دوربین ماشین می‌توان به فیلمبرداری هنگام پارک و نبودن سرنشینان در خودرو اشاره نمود. این امر به بررسی جزئیات و تصادفات پیش آمده در این شرایط کمک فراوانی می‌کند. علاوه بر این، فعال بودن دوربین در زمان رانندگی نیز در بررسی تصادفات کارآمد می‌باشد. گاهی نیز می‌توان از تصاویر دوربین ماشین برای پیگیری سرقت‌های احتمالی کمک گرفت. البته بدیهی است استفاده از ردیاب خودرو بیش از یک دوربین در حفظ امنیت ماشین و پیگیری سرقت احتمالی آن کارآمد است.
دوربین خودرو هوشمند چیست؟
برخی از دوربین‌های ساخته شده برای خودروها دارای امکانات و قابلیت‌های بیشتری نسبت به مدل‌های معمولی هستند. به طور مثال داشتن امکان ارتباط آنلاین (Video Live)، ارتباط صوتی و تصویری دو طرفه، ارتباط با فضای ابری (Over the Cloud)، ارتباط از طریق کامپیوتر و مرورگرها برخی از قابلیت‌های یادشده است. معمولا چنین دوربینی را دوربین خودرو هوشمند می‌نامند. این دوربین قابلیت ردیابی آنلاین ماشین (GPS Tracking) را به راننده می‌دهد. روشن است این قابلیت‌ها، راحتی و امنیت بیشتری برای سرنشینان و مالکان ماشین‌ها فراهم می‌آورند.
اجزا تشکیل‌دهنده دوربین خودرو
یک دوربین خودرو برای انجام درست وظایفش دارای اجزای متعددی است. در ادامه تک تک این اجزا را معرفی کرده و کاربرد هر یک را بیان می‌کنیم:
- مانیتور یکی از اجزای دوربین ماشین است که تصاویر ضبط شده توسط آن را نمایش می‌دهد. البته در برخی مدل‌ها، امکان پردازش و ارسال تصاویر به گوشی تلفن همراه کاربر وجود دارد. در این شرایط دیگر نیازی به نمایشگر دوربین نخواهیم داشت.
- باتری یا منبع تغذیه دیگر جزء مهم در یک دوربین خودروست. همه ما می‌دانیم که دوربین‌ها، وسایلی الکترونیکی هستند و برای فعالیت نیاز به انرژی الکتریکی دارند. این انرژی معمولا توسط یک باتری یا منبع تغذیه مجزا برای دوربین فراهم می‌آید.
- حافظه داخلی نیز در جهت ذخیره‌سازی تصاویر ضبط شده توسط دوربین به کار می‌رود. معمولا از حافظه‌های SD در دوربین خودرو استفاده می‌شود.
- پردازنده مرکزی نیز برای ثبت و پردازش تصاویر لازم و ضروری است. پردازنده در دوربین‌هایی که توسط کارخانه روی خودرو نصب می‌شوند، در ECU ماشین طراحی می‌گردد. اما در نمونه‌هایی که توسط مالک روی خودرو قرار می‌گیرند، یک پردازنده مجزا درون دوربین تعبیه شده است.
قابلیت‌ها و امکانات دوربین ماشین
دوربین ماشین بسته به مدل و ساختار خود دارای قابلیت‌ها و امکانات مختلفی است. برخی از رایج‌ترین امکانات دوربین‌های خودرو را در ادامه بررسی می‌کنیم:
- Push notifications: تشخیص ضربه ورودی به ماشین و اعلام آن از طریق عکس به تلفن همراه یا کامپیوتر کاربر
- Remote Live View: نظارت کامل و دقیق بر خودرو و امکان تماشای وضعیت آن به صورت آنلاین از طریق فضای ابری
- Video Backup: انتقال ویدئوهای ثبت شده به فضای ابری و یا کارت حافظه دوربین
- Remote Video Playback: قابلیت بازبینی تصاویر و ویدئوهای ضبط شده از طریق تلفن همراه یا کامپیوتر کاربر
- Live GPS: رهگیری موقعیت خودرو در هر لحظه و از هر مکانی به صورت آنلاین
- Video live: مشاهده آنلاین تصاویر ضبط شده توسط دوربین و ارتباط صوتی دو طرفه
- Wi-Fi Connection: قابلیت برقراری ارتباط با وای‌فای جهت مشاهده تصاویر زنده و تنظیمات دوربین
- ADAS Connection: برقراری ارتباط با سیستم هوشمند دستیار راننده
البته قابلیت‌های دوربین خودرو به این موارد ختم نشده و امکاناتی نظیر ضبط تصاویر تا 60 فریم بر ثانیه، ضبط صدای داخل کابین و بیرون آن، قابلیت بازبینی تصاویر و … نیز در دوربین‌ها وجود دارد.
مهم‌ترین کاربردها و مزایای دوربین خودرو
بیشتر دوربین‌های ماشین دارای چند لنز مجزا هستند. طوری که می‌توان آن‌ها را در بخش‌های مختلف ماشین کار گذاشت. از این رو کاربردهای آن تنها به ثبت ویدئو از روبروی ماشین و یا داخل کابین محدود نمی‌شود. برخی از مهم‌ترین کاربردهای دوربین خودرو شامل موارد زیر می‌باشد:
1- ثبت جزئیات در حوادث رانندگی
روزانه تصادفات زیادی در سطح شهرها و جاده‌ها رخ می‌دهد. گاهی اوقات در این تصادفات مقصر اصلی به درستی شناخته نمی‌شود. گاهی نیز افراد حاضر به پذیرش تقصیر خود در اتفاق پیش‌آمده نیستند. قطعا دسترسی به جزئیات حادثه و نحوه برخورد خودروها به پلیس در شناسایی عامل تصادف کمک زیادی می‌کند. دوربین خودرو با ثبت این جزئیات می‌تواند به ماموران نیروی پلیس برای شناسایی مقصر اصلی یاری برساند.
2- ثبت لحظات با خانواده و دوستان
سفرهای جاده‌ای یکی از پرطرفدارترین مدل‌های سفر با دوستان و خانواده به نقاط مختلف کشور است. قطعا ثبت تک‌تک لحظات خوش در این سفرها برای افراد جذاب و به یادماندنی خواهد بود. دوربین ماشین در تک‌تک این لحظه‌ها همراه شما بوده و روزهای شاد و هیجان‌انگیزتان را ثبت می‌کند.
3- استفاده دوربین در داخل تاکسی
گاهی افراد در تاکسی‌ها وسایل خود را به جای می‌گذارند. گاهی نیز ممکن است مسافران کرایه خود را به درستی پرداخت نکرده و فراموش کنند. وجود یک دوربین در تاکسی می‌تواند این اتفاقات را ثبت کرده و در صورت نیاز برای بررسی اتفاق رخ داده مورد استفاده قرار گیرد.
4-نمایش وضعیت پشت خودرو به راننده
یکی دیگر از کاربردهای مهم دوربین خودرو، نمایش وضعیت پشتی ماشین به راننده است. این قابلیت بیش از هر چیزی در زمان دنده عقب گرفتن به رانندگان کمک می‌کند. بنابراین هنگام رانندگی در نقاط کور دیگر مشکلی نداشته و از تمام جزئیات پشت سر خودرویتان مطلع خواهید بود.
5- ثبت رفتار رانندگان بد
گاهی اوقات هنگام رانندگی با خودروهایی مواجه می‌شویم که رانندگان آن‌ها رفتار ناشایستی دارند. یا حتی در زمان تصادف شاهد رفتار بد رانندگان هستیم. قطعا اثبات این رفتار بد برای مقامات قضایی، کاری سخت و شاید ناممکن باشد. دوربین خودرو تمام این وقایع را ثبت کرده و می‌تواند به عنوان سند و مدرک به کارتان آید.
6- ردیابی و مسیریابی
برخی از دوربین‌های ماشین مجهز به سیستم GPS بوده و از قابلیت ردیابی برخوردار است. به همین منظور می‌توان از آن‌ها برای یافتن موقعیت خودرو و حتی مسیریابی برای رسیدن به مقصد استفاده نمود. در نتیجه از توقف‌های مکرر و آدرس پرسیدن جهت رسیدن به مقاصد ناآشنا راحت خواهید شد.
عملکردهای مختلف دوربین خودرو
دوربین خودرو زمانی می‌تواند تصاویر پیرامون خود را به درستی ضبط کند که از یک‌سری عملکردها برخوردار باشد. طوری که فارغ از شرایط آب و هوایی و میزان نور محیط، تصاویر واضح و روشن ثبت شوند. برخی از مهم‌ترین عملکردهای دوربین ماشین را در ادامه شرح داده‌ایم:
1- فیلمبرداری در نور کم یا تاریکی
اغلب سارقان به هنگام شب اقدام به دزدی خودروها می‌کنند. بنابراین لازم است دوربین ماشین قادر به تصویربرداری در شرایط نور کم و یا تاریک باشد. چنین دوربین‌هایی معمولا دارای مادون قرمز هستند تا بتوانند در زمان تاریکی نیز به خوبی فیلمبرداری کنند.
2- سنسورهای تشخیص حرکت
سنسورهای تشخیص حرکت دوربین خودرو، هنگامی که حرکتی غیرمعمول مشاهده کنند، بالافاصله مالک را مطلع می‌سازند. این اطلاع‌رسانی از طریق آژیر کشیدن و یا ارسال پیام به تلفن همراه کاربر صورت می‌گیرد.
3- ارسال لحظه‌ای تصاویر
دوربین خودرو باید توانایی اتصال به اینترنت را داشته و تصاویر ضبط‌شده را به صورت لحظه‌ای برای کاربر ارسال کند. این دوربین‌ها دارای سیم کارت جداگانه هستند تا بتوانند بر بستر اینترنت فعالیت کرده و به مالک اطلاع‌رسانی کنند.
4- پوشش 360 درجه محیط
یکی دیگر از عملکردهای دوربین خودرو مناسب، قابلیت تصویربرداری به صورت 360 درجه است. این ویژگی کمک می‌کند تا از نزدیک شدن افراد به ماشین مطلع شده و به مالک هشدار دهد.
5- نصب آسان
اغلب افراد در زمان تهیه دوربین ماشین به مراحل نصب آن توجهی ندارند. این در حالی است که امکان نصب آسان دستگاه یکی از ویژگی‌های مهم و کاربردی آن است. امروزه برخی دوربین‌ها طوری طراحی می‌شوند که به راحتی به فندکی خودرو متصل شده و برق موردنیازشان را از طریق آن تامین می‌کنند.
انواع دوربین خودرو در بازار ایران
انواع دوربین خودرو بر اساس اندازه، فضای ذخیره‌سازی، شکل ظاهری، کاربرد، محل نصب و … در دسته‌های مختلف قرار می‌گیرند. این دوربین‌ها از لحاظ تجهیزات و امکانات نیز تفاوت‌هایی با یک‌دیگر دارند. در ادامه برخی از مهم‌ترین دسته‌بندی‌های دوربین خودرویی را بررسی می‌کنیم:
1- دوربین ثبت وقایع خودرو
دوربین ثبت وقایع خودرو برای ثبت و ضبط اتفاقات و لحظات خوب و یا حتی اعمال تجسس و کنترل محیط به کار می‌رود. این دوربین تمام اتفاقاتی که اطراف ماشین رخ می‌دهد را ثبت و ذخیره می‌کند. طوری که می‌توان رخدادهای به وجود آمده را مجددا بازبینی نمود. این دوربین‌ها کوچک و ظریف بوده و به روی آینه نصب می‌شوند. از این رو به دوربین آینه‌ای نیز معروفند. معمولا دوربین‌های ثبت وقایع دارای زاویه دید 170 درجه‌ای هستند تا به خوبی بر محیط مسلط باشند.
امروزه انواع دوربین خودرو آینه‌ای با تجهیزات مختلف در بازار یافت می‌شود. برخی از این تجهیزات شامل وای فای، جی پی اس، سیم کارت خور بودن و … می‌باشد.
2- دوربین خودرو مدار بسته
گروه دیگر دوربین‌های مورد استفاده در خودرو، دوربین‌های مدار بسته هستند. این مدل‌ها که به دوربین ضدسرقت هم معروفند، به جهت افزایش ایمنی ماشین به کار می‌روند. از این رو می‌توان از آن‌ها در خودروهای مسافربری استفاده کرد.
دوربین خودرو مداربسته معمولا با وجود چند لنز، ابعاد کوچکی داشته و به صورت نامحسوس در ماشین نصب می‌شوند. طوری که لنزهای آن در بخش‌های مختلف خودرو اعم از بخش‌های بیرونی و داخلی قرار می‌گیرند. به این ترتیب تمام زوایای ماشین تحت نظارت بوده و حتی می‌توان از راه دور به تصاویر آن دسترسی داشت. این مسئله در گرو قابلیت کنترل از راه دور دوبین می‌باشد. دوربین‌های مدار بسته معمولا به وای فای، جی پی اس و حافظه داخلی مجهز هستند.
3- دوربین خودرو ۳۶۰ درجه
امروزه در اغلب خودروهای مدرن، شاهد نصب دوربین 360 درجه توسط کارخانه هستیم. این مدل‌ها معمولا از 4 لنز تشکیل شده‌اند که روی سپرهای جلو و عقب و زیر آینه‌های بغل ماشین نصب می‌شوند. تصاویر تمام این لنز‌ها، به یک پردازش‌گر مرکزی منتقل شده و پس از بررسی، به شکل تصویری از تمام زوایای ماشین ارائه می‌شوند. به این ترتیب تسلط رانندگان در زمان پارک کردن، رانندگی در مسیرهای شلوغ، خیابان‌های باریک و … بیشتر می‌شود.
دوربین خودرو 360 درجه اغلب دارای قابلیت ثبت تصاویر نیز بوده و در برخی مدل‌ها مجهز به GPS و WiFi نیز هستند. گاهی اوقات نیز یک یا دو لنز آن‌ها دارای امکان دید در شب بوده تا خدمات بیشتری به راننده ارائه دهند.
4- دوربین جلو خودرو
دوربین‌هایی که روی سپر جلو ماشین نصب می‌شوند به دوربین جلو خودرو معروف هستند. این دوربین‌ها در اغلب ماشین‌های مدرن به صورت آپشن قرار داشته و از آن‌ها برای تکمیل عملکرد سیستم اتوپارک استفاده می‌شود. البته امکان نصب این دوربین‌ها بر روی انواع خودرو نیز وجود دارد.
در بحث مزایای دوربین جلو خودرو می‌توان به تسلط بیشتر راننده، امنیت بالاتر رانندگی، پارک راحت‌تر و … اشاره نمود. لازم به ذکر است که این مدل دوربین‌ها فاقد جی پی اس و امکانات مشابه هستند. اما حافظه داخلی در آن‌ها تعبیه شده است. برخی از آن‌ها نیز دارای دید در شب بوده و رانندگی شبانه را هم ساپورت می‌کنند.
5- دوربین عقب خودرو
دسته دیگری که باید به معرفی آن بپردازیم، دوربین عقب خودرو و یا دوربین دنده عقب است. این مدل‌ها بیشترین قدمت را در میان دوربین‌های ماشین دارند که روی سپر عقب و یا زیر پلاک نصب می‌شوند. از این دوربین‌ها برای دنده عقب گرفتن استفاده می‌شود تا راننده دید بهتری داشته باشد. صفحه نمایش آن‌ها هم اغلب روی نمایشگر خودرو و یا آینه جلو قرار دارد.
برق مورد نیاز در دوربین دنده عقب، از سیستم دنده عقب تامین می‌گردد. به همین منظور زمانی که راننده دنده را در حالت عقب می‌گذارد، دوربین فعال شده و تصاویر را نشان خواهد داد. این مدل‌ها معمولا فاقد وای فای و جی پی اس هستند.
انواع مدل‌های دوربین داخل خودرو
گروهی از دوربین‌های خودرویی داخل کابین نصب شده و از اتفاقات درون آن تصویربرداری می‌کنند. این دسته از دوربین‌ها نیز دارای مدل‌های مختلفی هستند. در ادامه برخی از کاربردی‌ترین مدل‌های دوربین داخل خودرو را معرفی می‌کنیم:
1- دوربین پشت آینه‌ای ماشین
دوربین پشت آینه‌ای همان‌طور که از نامش برمی‌آید، توسط چسب نواری در بالاترین نقطه شیشه و پشت آینه نصب می‌شود. این مدل که به دوربین گوه‌ای هم مشهور است، دارای صفحه نمایش بوده و وقایع درون خودرو را ثبت و ضبط می‌کند. نصب دوربین گوه‌ای خودرو در پشت آینه موجب شده جای چندان زیادی توسط آن اشغال نشود.
2- دوربین پایه‌دار ماشین
دومین مدلی که در میان انواع دوربین خودرو داخلی به آن می‌پردازیم، دوربین پایه‌دار است. این مدل که به دوربین آویزان هم مشهور است، دارای یک پایه ساکشنی بوده و روی شیشه نصب می‌شود. نصب این مدل بسیار ساده است، اما به سبب ابعادش، فضای نسبتا بیشتری را اشغال می‌کند.
3- دوربین خودرو استوانه‌ای
دوربین خودرو استوانه‌ای همچون نامش، ظاهری شبیه به استوانه داشته و دارای قابلیت ثبت تصاویر به روی کارت حافظه است. این مدل‌ها فاقد صفحه نمایش بوده و تنظیماتشان از طریق نرم‌افزار بر روی گوشی تلفن همراه انجام می‌شود. از امکانات این دوربین می‌توان به قابلیت ذخیره تصاویر در فضای ابری و ثبت ویدئوهای تایم لپس اشاره نمود.
ابعاد دوربین استوانه‌ای کوچک بوده و به همین سبب کمترین میزان جلب توجه را دارد.
4- دوربین نامحسوس داخل خودرو
برخی از دوربین‌های داخلی خودرو، ظاهری شبیه به آینه جلو ماشین داشته و کاملا نامحسوس هستند. این دوربین‌ها دارای صفحه نمایش مخفی به روی آینه و در برخی مدل‌های یک لنز اضافی می‌باشند. به این ترتیب به طور نامحسوس تصاویر داخل اتاق ماشین را ثبت و ضبط می‌کنند.
از دیگر ویژگی‌های جالب توجه دوربین نامحسوس داخل خودرو می‌توان به امکان پخش تصاویر در حال ضبط و یا ضبط شده بر روی آینه جلو اشاره نمود. علاوه بر این امکان اتصال به سیستم صوتی و تصویری ماشین را هم دارند. در نتیجه می‌توان از آن جهت پخش ویدئو برای سرنشینان استفاده نمود.
این مدل دوربین خودرو معمولا از طریق دو گیره به آینه اصلی وصل می‌شوند. طوری که آینه جلو علاوه بر نشان دادن تصاویر داخل ماشین، امکان ضبط آن‌ها را هم خواهد داشت. برخی از این دوربین‌ها مجهز به نمایشگر تمام صفحه، سیم کارت، صفحه لمسی و … می‌باشند.
5- دوربین سیم کارتی داخل خودرو
نوع دیگری از انواع دوربین داخل خودرو ، مدل‌های سیم کارت‌خور هستند. این دوربین‌ها می‌توانند ظاهری شبیه به هر یک از دوربین‌های قبلی داشته باشند.
وجود سیم کارت در این مدل دوربین موجب اتصال آن‌ها به اینترنت می‌شود. در نتیجه امکان استفاده از جی پی اس، دسترسی به فضای ابری و امکاناتی از این دست برای کاربران فراهم می‌آید.
مهم‌ترین ویژگی‌های دوربین خودرو چیست؟
اگر بخواهیم مهم‌ترین ویژگی‌های دوربین خودرو را بیان کنیم، موارد زیر در صدر لیست هستند:
- قابلیت فیلمبرداری مداوم
- امکان تصویربرداری Parking mode
- مجهز به G-Sensor
- مجهز به حافظه داخلی مناسب
- دارای منبع تغذیه مجزا
- امکان اتصال به اینترنت و تلفن همراه
- دارای دید در شب IR
حالت مد پارکینگ دوربین ماشین چیست؟
برخی از دوربین‌های ماشین مدار بسته دارای قابلیتی به نام حالت مد پارکینگ (Parking mode) هستند. این قابلیت در زمان بروز حادثه برای خودرو خاموش و پارک شده، دوربین را فعال و شروع به فیلمبرداری می‌کند. در واقع این دوربین به طور فعال، تصاویر 15 ثانیه‌ای ضبط کرده و سپس آن‌ها را پاک می‌کند. حال اگر در این میان حادثه‌ای رخ دهد، دوربین تصاویر مربوط به آن زمان را در حافظه ذخیره می‌کند. به این ترتیب مالک از چند و چون اتفاق رخ داده برای ماشینش با خبر خواهد شد.
حالت G-Sensor دوربین ماشین چیست؟
G-Sensor یکی دیگر از ویژگی‌های دوربین ماشین است که از عبارت Gravity sensor گرفته شده است. این سنسور قادر به تشخیص ضربه است. در نتیجه وقتی برخوردی با ماشین رخ می‌دهد، دوربین فعال شده و از اتفاق پیش آمده تصویر برداری می‌کند.
فیلمبرداری مداوم به چه معناست؟
یکی دیگر از قابلیت‌های دوربین خودرو ، فیلمبرداری مداوم (Loop Recording) است. این ویژگی معمولا در اغلب مدل‌های دوربین ماشین وجود دارد. نحوه عملکرد آن نیز به این صورت است که به طور مداوم تصویربرداری می‌کند. سپس تصاویر جدید را جایگزین تصاویر قدیمی می‌کند. در واقع فیلم‌های 2 یا 3 دقیقه‌ای می‌گیرد. سپس با پر شدن حافظه به صورت خودکار از قدیمی‌ترین فیلم‌ها شروع به پاک کردن می‌کند تا تصاویر جدید جایگزین شوند.
چند نکته مهم در مورد دوربین مداربسته خودرو
اگر قصد خرید یا تعویض دوربین مداربسته خودرو را دارید، توجه به نکات زیر بسیار مهم است:
- به قابلیت‌های لنز دوربین اعم از زاویه تصویربرداری، قابلیت دید در شب، کیفیت لنز و … توجه کنید.
- دوربین‌های سیم‌کارت‌خور امکان اتصال به اینترنت و تلفن همراه کاربر را دارند. در نتیجه می‌توانند تصاویر ضبط شده را به صورت آنلاین در اختیار مالک بگذارند. علاوه بر این GPS نیز داشته و در موقعیت‌یابی هم کمک حالتان خواهند بود.
- داشتن حافظه داخلی مناسب هم از ضروریات است. ثبت تصاویر و فیلمبرداری فضای زیادی برای ذخیره‌سازی نیاز دارد. کم بودن حافظه به معنای محدودیت در استفاده از خدمات دوربین خودرو است.
- قابلیت پارکینگ مد، امنیت بیشتری برای ماشینتان به همراه می‌آورد. این ویژگی تصاویر زمان حادثه را ثبت کرده و اگر شما نزدیک ماشینتان نباشید، می‌توانید اطلاعات خودرو یا شخص آسیب‌زننده را به دست آورید.
سخن پایانی
در این مقاله به بررسی کاربردهای دوربین خودرو و انواع مدل‌های آن پرداختیم. اگر شما هم توضیحاتی در این زمینه دارید، در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.