لوازم جانبی ردیاب خودرو در واقع قطعات و سنسورهایی هستند که با هماهنگی هم، عملکرد صحیح جی پی اس را فراهم می‌کنند. به عبارتی دیگر با وجود همین قطعات و سنسورهاست که می‌توان امکانات ردیاب را در اختیار داشت. امکاناتی از جمله کنترل سرعت، مدیریت مصرف سوخت، نظارت بر رفتار راننده، مسیرهای حرکت و … .
برای آشنایی بیشتر با لوازم جانبی ردیاب خودرو و وظایف آن‌ها، در این مقاله رادار، 8 سنسور و قطعه داخلی GPS را معرفی می‌کنیم.
1- سیستم شناسایی راننده
اولین قطعه از لوازم جانبی ردیاب خودرو که قصد معرفی آن را داریم، سیستم شناسایی راننده (iButton) است. این سیستم موظف است راننده‌های هر وسیله نقلیه را نسبت به هم تمیز داده و اطلاعات آن‌ها را بر این اساس دسته‌بندی کند. iButton بیش از همه مناسب ناوگان‌های حمل و نقلیست که هر خودرو، چندین راننده دارد. به این ترتیب مدیر می‌تواند از راه دور بر عملکرد رانندگان به صورت مجزا نظارت داشته و گزارش‌های ردیاب را براساس نام راننده دریافت کند.
در سیستم iButton برای هر راننده یک کلید اختصاصی در نظر گرفته می‌شود. ماشین‌ها نیز به دستگاه کلیدخوان متصل به ردیاب، مجهز می‌شوند. حال هر راننده هنگام استفاده از خودرو باید کلید اختصاصی خود را روی کلیدخوان قرار دهد. سپس اگر کلید ارائه شده با اطلاعات داخلی کلیدخوان تطابق داشته باشد، راننده شناسایی شده و ماشین روشن می‌شود. از این لحظه به بعد تمام اطلاعات ردیاب بر اساس نام راننده شناسایی شده در سامانه ثبت شده و به مدیر ارائه می‌شود.
با وجود سیستم شناسایی راننده علاوه بر دسته‌بندی اطلاعات جی پی اس، امنیت بیشتری هم برای ماشین به وجود می‌آید. طوری که هیچ فرد ناشناسی قادر به روشن کردن و سرقت خودرو نخواهد بود.
2- سیستم کارتخوان RFID
سیستم کارتخوان RFID یکی دیگر از لوازم جانبی ردیاب خودروست که عملکردش مشابه سیستم iButton می‌باشد. با این تفاوت که در این سیستم، کارت‌های مغناطیسی (تگ RFID) برای شناسایی رانندگان در نظر گرفته می‌شود. هر گاه راننده کارت خود را در نزدیکی دستگاه کارتخوان (Reader) قرار دهد، دستگاه میدان مغناطیسی در اطراف کارت ایجاد می‌کند. سپس کارت فعال شده و پالس‌های رادیویی برای ردیاب ماشین ارسال می‌کند. در نتیجه ردیاب، کارت راننده را شناسایی کرده و اجازه روشن شدن ماشین را می‌دهد. از این لحظه به بعد نیز اطلاعات مربوط به خودرو بر اساس نام راننده شناسایی شده، توسط ردیاب ثبت می‌شود.
کارت های RFID دارای دو نوع فرکانس 125 و 13.56 مگاهرتزی هستند و سیگنال‌های خود را با این فرکانس‌ها ارسال می‌کنند.
5- کی لِس استارتر
کی لس استارتر (Keyless Starter) یکی دیگر از لوازم جانبی ردیاب خودرو است. این سیستم به مدیر ناوگان (و یا صاحب خودرو) اجازه می‌دهد تا از راه دور و بدون استفاده از سوئیچ ماشین، آن را روشن کند. در واقع با سیستم استارت بدون کلید، شما می‌توانید بدون محدودیت جغرافیایی و از طریق اپ ردیاب، خودرویتان را روشن کنید.
از دیگر قابلیت‌های سیستم کی لس استارتر، امکان تنظیم اپلیکیشن ردیاب به گونه‌ایست که با نزدیک شدن صاحب خودرو، درب‌ها اتومات باز شوند. با وجود این سیستم، امنیت ماشین به طور قابل توجهی افزایش یافته و سرقت خودرو توسط سودجویان بسیار سخت می‌شود.
4- سنسور دما جی پی اس
سنسور دما یکی دیگر از لوازم جانبی ردیاب خودرو است که اهمیت بسیار بالایی هم دارد. این سنسور معمولا در ناوگان‌های حامل مواد و لوازم حساس به دما کاربرد دارد. به طور مثال در شرکت‌های حمل و نقل دارویی، لوازم بهداشتی، مواد غذایی و … که محصولات در دماهای بالا خطر فاسد شدن دارند.
تا همین چندسال پیش برای کنترل دما در محموله‌های حساس به دما، از دماسنج‌های معمولی استفاده می‌شد. اما این دماسنج‌ها به طور دقیق و جامع قادر به کنترل دمای داخلی کابین نبوده و خطر فاسد شدن محصولات بالاست. بهترین راه‌کار برای حل این مشکل استفاده از ردیاب های مجهز به سنسور دما می‌باشد. این ردیاب‌ها می‌توانند به طور لحظه‌ای دمای اطراف محصول را اندازه‌گیری کرده و گزارشات جامعی از تغییرات دمایی ارائه دهند. راننده و مدیر ناوگان به گزارشات دمایی دسترسی داشته و در صورت بروز مشکل می‌توانند آن را برطرف کنند. ضمن اینکه این جی پی اس ها معمولا به سیستم هشدار عبور از محدوده دمای مجاز نیز مجهز هستند.
در حال حاضر دو سنسور دمایی به نام‌های ترمیستور و ترموکوپل در ردیاب ها به کار می‌رود. ترمیستورها مناسب کنترل دما در محدوده‌های پایین بوده و دقتی در حدود 0.5 تا 1.5 درجه سانتی‌گراد دارند. ترموکوپل ها نیز مناسب کنترل دما در محدوده‌های بالا بوده و دقتشان در حدود 0.5 تا 5 درجه سانتی‌گراد است.
5- مدیریت مصرف سوخت با سنسور سوخت ردیاب
دیگر لوازم جانبی ردیاب خودرو که در این مطلب آن را بررسی می‌کنیم، سنسور سوخت است. با توجه به هزینه‌های سنگین سوخت به خصوص برای ناوگان‌های حمل و نقل، استفاده از ردیاب مجهز به سنسور سوخت اهمیت زیادی دارد. با وجود این سنسور می‌توانید هزینه‌های ناشی از مصرف بیش از حد سوخت را تا حد زیادی کاهش دهید. حتما می‌پرسید چطور؟ در ادامه دلایل استفاده از سنسور سوخت در ردیاب را بیان می‌کنیم:
1. مدیریت بر مصرف سوخت هر خودرو در ناوگان
اولین دلیل اهمیت استفاده از سنسور سوخت در ردیاب، امکان مدیریت کردن میزان مصرف سوخت در هر خودرو است. به این ترتیب می‌توانید مقدار سوخت مشخصی را بر اساس کاربرد ماشین و سوابق آن در نظر بگیرید. تا اگر از این میزان بیشتر سوخت مصرف شود، علت آن را بررسی کرده و مشکل را برطرف کنید. این کار در طولانی مدت به کاهش هزینه‌های مصرف سوخت در ناوگان کمک زیادی می‌کند.
2. اطلاع از زمان و مکان سوختگیری هر خودرو در ناوگان
دیگر اطلاعاتی که سنسور سوخت ردیاب در اختیار مدیر ناوگان می‌گذارد، دسترسی به گزارشاتی مبنی بر زمان و مکان دقیق سوختگیری هر خودروست. به این طریق می‌توانید از راه دور بر میزان مصرف سوخت، زمان سوختگیری، مکان سوختگیری و … نظارت داشته باشید. تا اگر راننده‌ای خلاف حالت معمول سوختگیری نمود، علت را جویا شده و شرایط را تحت کنترل داشته باشید.
3. تخلیه و برداشت غیرمجاز سوخت از خودروهای ناوگان
متاسفانه به سبب قیمت بالای سوخت، شاهد افزایش آمار سرقت سوخت در سال‌های اخیر هستیم. اما با استفاده از ردیاب ماشین مجهز به سنسور سوخت می‌توانید از این مشکل پیشگیری کنید. زیرا هرگاه سوخت خودرویی به صورت غیرمجاز تخلیه شود، شما اولین نفری هستید که از آن مطلع شده و می‌توانید مشکل را بررسی کنید.
6- کن باس کانتکتلس ریدر
یکی دیگر از مهمترین لوازم جانبی های ردیاب خودرو، سیستم کن باس کانتکتلس ریدر (CAN Bus Contactless Reader) است. با این سیستم می‌توانید اطلاعات مربوط به عملکرد خودرو را بدون تماس با درگاه مربوطه دریافت کنید. سیستم CAN می‌تواند بدون ایجاد وقفه در سیستم الکترونیکی ماشین، اطلاعات را خوانده و بدون هیچ آسیبی به سیم‌کشی‌ها، سیگنال‌ها را برای ردیاب ارسال کند.
7- سیم و کابل برق اضطراری
سیم و کابل برق اضطراری نیز از دیگر لوازم جانبی ردیاب خودرو است که بسیار حیاتی می‌باشد. این سیم به شما کمک می‌کند تا در شرایطی که برق GPS ماشین به هر دلیلی قطع شده، مجدد برق آن را تامین کنید. این سیم دارای درگاه 12 ولت خروجی برق قابل حفاظت بوده و از حفاظت سطح 65IP بهره می‌برد. علاوه بر این در مقابل ارتعاش و لرزش و رطوبت بیش از حد نیز مقاومت دارد.
8- کابل رابط اتصال OBDII
کابل اتصال OBDII که آن را با نوشتار OBD2 نیز می‌بینیم، به دریافت راحت‌تر سیگنال‌های جی پی اس کمک می‌کند. البته برای بهره‌مندی از این کابل باید مطمئن شوید که ردیاب شما دارای درگاه OBDII می‌باشد.
سخن پایانی
ردیاب‌ها بسته به لوازم جانبی های مختلفشان، عملکرد و امکانات متفاوتی نسبت به یک‌دیگر دارند. بنابراین پیش از خرید جی پی اس برای ماشینتان باید لوازم جانبی ردیاب خودرو را به خوبی بشناسید. تا بر اساس نیاز خود، بهترین و مناسب‌ترین دستگاه را تهیه نمایید. ما نیز در همین راستا، این مقاله را به معرفی لوازم جانبی‌های مهم و سنسورهای با اهمیت ردیاب اختصاص دادیم.
به نظر شما کدام‌یک از این لوازم جانبی‌ها کاربرد بیشتری داشته و باید در ردیاب خودرو وجود داشته باشند؟